Khaikhin Rual Lo Tikeplung

Khaikhin Rual Lo Tikeplung

India ram ih American missionary David Morse cu tikeplung liluhtu (pearl-diver) Rambhau timi thawn rualpi ttha zet ah an cang. Siim lam tam zet cu Rambhau ih inn ah a leng ih Baibal siarsak in, Pathian ih rundamnak thula a sim ttheu

Rambhau cun Pathian Thu cu ngai nuam a ti thei zet. Asinan Morse in Khrih cu amah Rundamtu ih cohlang ding ih a sawm tinte'n a lu a thing ih, "Nannih Khrihfa pawl ih vanram nan zum dan cu ka hrangah a olsam tuk! Khavek ka cohlang thei lo. Cutivek in olsam tuk ih vanram ka thlen ahcun vanram ah mi rethei hnuaihnung ka si ding. Zangfahtu nei lo vehceu rawlhrawng (kutdawh) vek ka si ding ka zum. Ka porh aw tla cu si men thei nan, kei cun mai' zuamsuahnak rori ih vanram thlen ka duh. Vanram ih keimai' hmunram ding cu a hlawh in ka hlawhsuak ding. Curuangah cumi hrangah hna ka ttuan ding," tiah a let ttheu.

Morse in ziangtivek in sim rero khal sehla Rambhau ih thutluknak cu a thleng thei lo a bang. Cutin kum mallai a liam. Asinan vei khat cu siimlam ah Morse in a inn sangka mi pakhat ih ra king awn a thei. A va zoh tikah Rambhau a rak si.

"Rung lut aw, duhdawt mi rualpa," tiah Morse cun a ko lut.

"Si hlah," tiah tikeplung liluhtu cun a sawn. "Ka inn ih in ra leng ding in ka ra lo hruai tum sawn a si, Sahib. Malte sung i ra leng aw. Thil lo hmuh duh mi ka nei. In el siang hram hlah."

"Si tuk e. Ka ra leng ding," tiah Morse cun a sawn. A inn an thlen zawng ah Rambhau cun, "Vanram ih ka umnak ding hmun hrangah zarh khat sung hna ka tuahttuanak ka thok zo; tu hi Delhi ah ka feh ding. Tthilhtthiam rori'n ka khuk thawn ka feh ding," a ti.

"Milai, na aat a suak a si hi! Delhi cu peng zakua a hla. Na khuk vun an pilh thluh ding ih na thisen ah tur a lut lo hman ah, Bombay na thlen hlan ah phar nat na ngah ding."

"Si lo. Delhi ih ka feh tengteng a ttul, cumi ruangah thi thei lo khawzing pawl in laksawng in pe ding si lawm! Ka tuarnak cu lungawiza a si ding, ziangahtile ka tuarnak cun ka hrangah vancungram in leisak ding si lawm!"

"Ka rual Rambhau, na ti thei lo ding. Cuvek tuah cu ka lo siang hrimhrim lo. Ziangahtile Jesu Khrih na hrangah a thi ih vancungram a lo leisak zo si lawm!"

Asinan putarpa cu a lung a ruh bepbep. "Nang hi leitlun ih ka ngainatbik mi rualpi na si, Sahib Morse. Tu tiang kum reipi sung ahhin ka dam lo can ah ka kiang ah na um, ka ttulhai can ah i umpi, a cancan phei cun ka rualpi umsun na si. Asinan kumkhaw daih thlawsuahnak hawl ding thu ahcun ka tumtahnak cu na thlengter thei lo ding. Delhi ih ka va feh tengteng a ttul!"

Deuthlam sungih tohkham ah Morse cu a to. Cumi tohkham cu Rambhau in Morse hrang liolio ih a tuah mi a si ih, cumi tohkham ih to in vei tampi cu Rambhau hrangah Baibal a rak siarsak ttheu.

Rambhau in pindan cu rei lo te sung a suahsan lawk hnu ah English thingkuang te pakhat keng in a ra kir sal. "Himi thingkuang hi kum tampi sung ka kol zo. Himi sungah thil pakhat te lawng ka ret. Ka ret mi cu tu ah ka lo sim ding, Sahib Morse. Fapa pakhat ka rak nei dah…."

"Fapa na rak nei maw Rambhau! Ziangtin si, na fapa thuhla in rak sim dah ual lo!"

"Si, Sahib, ka relsuak thei lo ruangah si." Cumi a ttong phah hman ah tikeplung liluhtupai' mit cu an hung hnawng cih.

"Asinan tu ahcun ka lo sim tengteng a qul thlang. Ziangahtile a rei hlan ah hitawk hi ka suahsan ding ih, ka ra kir sal thei ding maw kir sal thei lo ding ti cu zohman in an thei lo. Ka fapa khal tikeplung liluhtu thotho a si. India tipikap tluan ih tikeplung liluhtu thiambik a si. Tikeplung hawl ih tidai liluhtu lakah liluh rang theibik, mit vangbik, ban tha cakbik, thaw sup rei theibik a si.

Amai' ruangih ka lungawi theizia cu a mak lawlaw. Na theih vek in, tikeplung tamsawn cu mithiam mit ahcun sambaunak asilole soisel tuarnak ding zawn an nei ttheu. Asinan ka fapa cun hmuhsuah thei mi hmuahhmuah lakih tikeplung tlamtlingbik hawlsuah a tum. Ni khat cu a hawlhmu taktak! Asinan a hmuhsuah can ahcun tidai hnuai ah a um rei tuk thlang….Tikeplung tlamtling cu a nunnak thawn a thleng ah a cang. Ziangahtile rei lo te ah a thih phah."

Tikeplung liluhtu putar cu a lu a kun. Rei lo te sung a taksa pumpuluk a tthia durdo. Asinan zianghman a awn-ai lo. Cu thluh ah a ttong a peh sal: "Tu tiang in himi tikeplung hi ka kilkhawi ttha ringring. Asinan tu ahcun ra kir sal nawn lo ding in ka fehsuak thlang ding. Curuangah ka rualpi tthabik a si mi nangmah hi himi tikeplung ka lo pe a si."

Putarpa cun thingkuang cu a ong ih a sungih thil fun pakhat a hun phorh. A funnak ong in tikeplung tumpi pakhat a la ih Morse ih kut ah a pe.

Cumi cu India tipikap tluan ih hmuhsuah mi lakah a tumbik mi tikeplung pakhat a si. An rak hmuh dah mi tikeplung dang hmuahhmuah hnak in a tleu mawi sawn fawn. Khuitawk bazar khal ah va zuar sehla sumpai maktara a man hrimhrim ding.

Morse cun tikeplung cu mangbang zet in a zoh ih rei lo te sung cu ttong ding khal a thei lawk lo. "Rambhau! Tikeplung maksak a si hi!"

"Si e, Sahib, tikeplung tlamtling rori a si," tiah Indian putarpa cun nemte'n a sawn. Morse cun tikeplung cu khawruahnak thar thawn a vun zoh sal lohli: Himi hi Rambhau in Khrih ih nunnak liam tiang pekhlanawknak a theithiam theinak ding in vei tampi thla a rak cam zo mi hrangah remcang ih lak ding rori a si ko lo maw? Curuangah tumtah nei zet in, "Rambhau, tikeplung mangbangza rori a si, mangbangza rori a si. In leiter hram aw. Dollar thawng hra ka lo pe ding."

"Sahib! Ziangmaw na rel duh mi?"

"Aw, asile dollar thang hleinga ka lo pe ding, cumi hnak ih tam a ttul khalle, a ttul zat cu ka ttuan ding."

Rambhau cun a taksa pumpuluk sang khal aw ttuitto phah in, "Sahib, himi tikeplung hi man bikhiah rual lo a si. Leitlun minung ah himi tikeplung ka hrangih man a neihnak thawi' phu aw tawk ih paisa i pe theitu an um lo. Va zuar sehla dollar millon khat hman in lei theih a si lo ding. Himi hi ka lo zawrh zik lo. Laksawng dinhmun lawng in na nei thei ding."

"Si hlah e, Rambhau, cumi cu ka cohlang thei lo. Himi tikeplung hi neih ngah cu ka duh lawlaw ko. Asinan cuvek ih  olsam tuk zawng cun ka cohlang thei lo. Ka porh aw tla cu a si thei men, asinan cuvek cu a olsam leh lutuk. A man ka lo pek tengteng a ttul, asilole a man phutawk in hna ka ttuan ding…."

Tikeplung liluhtu putar cu anhai mangbang in a um. "Na theithiam lo lawlaw a si hi, Sahib. Na hmuh ko si. Ka fapa neihsun in himi tikeplung ngah ding in a nunnak a hlan. Curuangah himi hi paisa thawn ka zuar thei lo. Himi hi ka fapa ih nunnak thisen man neitu a si. Ka zuar thei lo – asinan ka lo pe thei. Ka lo duhdawtnak langtertu dinhmun in cohlang aw."

Morse cu ttong lo in daite'n tawkfang sung a um lawk. Cu thluh ah a kut thawn putarpa ih kut a va kai. "Rambhau, na hmu ko ti aw? Tu ih ka ttong mi pawl kha Pathian hnenih na rak ttong ringring mi an si," tiah nemte'n a sim.

Tikeplung liluhtu putar cun missionary cu theithiam lo mithmai thawn reipi a zoh cuahco lawk. Tawkfang ah nuamtete'n a hun theithiam sal. "Pathian in rundamnak cu laksawng ah a lak ih a lo pek mi a si," tiah missionary cun a sim. "Rundamnak cu a ropi tuk ih a man bikhiah rual a si lo ruangah leitlun minung ih lei theih rual a si lo. Dollar million tampi khal a maltuk. Leitlun ih zovek minung hman in a hlawh cu an hlawh ban lo. Kum million tampi nung khal sehla Rundamnak hlawhsuak ding cun cumi zat kum cu a mal tuk lai. Rundamnak hlawhsuak thei ding ih ttha tlamtling thei khal an um lo. Vancungram na thlen theinak ding in Pathian ih Fapa neihsun nunnak thisen a ttul. Kum million khat khal in siseh, nunhlan thlacamnak nei ih khualtlawnnak za khat khal in siseh, vancungram fehnak cu na hlawhsuak thei lo. Na tuah thei mi umsun cu Pathian in nang misual a lo duhdawtnak langtertu laksawng dinhmun lawng in a si.

"Rambhau, tikeplung hi thinlung tak ih sunsaknak thuk zet thawn ka cohlang ding, Pathian hnenah na duhdawtnak thawi' a phu aw mi ka si theinak ding khal in thla ka cam. Nang khal in Pathian ih laksawng ropi a si mi vancungram cu thinlung tak ih sunsaknak thawn na cohlang ve lo ding maw? Cumi laksawng a lo pek theinak ding ah A Fapa neihsun ih nunnak thisen a hlan ve ti na theih zo kha."

Putarpa ih biang ah mithli an luang thluahthlo. A kut a thlir so. "Sahib, tu ahcun ka theithiam zo. Jesui' thurin ka zumnak hi kum hnih a si zo, asinan A rundamnak hi a lak a si timi cu ka rak zum thei lo. Tu ahcun ka theithiam zo. Thil tthenkhat cu hlawhsuah simaw, lei simaw theih lo tiang in an man a khung. Sahib, A rundamnak cu ka cohlang ding!

"Ziangahtile Pathian in leitlun a duhdawt tuk ruangah, amah a zumtu hmuahhmuah hloral lo in kumkhaw nunnak an neihnak ding ah A Fapa neihsun a pe a si." (John 3:16)

#Inspiring Christian Stories ih "The Matchless Pearl."