02 November, 2016

Wilma Rudolph: Lolak ihsin Tlolak ah

Wilma Rudolph: Lolak ihsin Tlolak ah

Wilma Rudolph cu Tennessee ramkulh (US) ih innsang reithei zet pakhat ah a suak. Kum li a si ah cuap thling nat (pnewmonia) thuah hnih le sahlah nat (scarlet fever) a nei kop. Thihnak tlak cumi nat komkhawm cun thahri-thih nat (polio) a thlenter ruangah cangvai thei lo in a um. Sibawi in a ke ih leilung a dai sal thei nawn lo ding thu a sim.

Asinan Wilma Rudolph ih nu cun a fanu hnenah, "Pathian ih pek mi thiltitheinak, tairial suah ih zuamnak le zumnak thawngin na tuah duh mi ziangkim na tuah thei," tiah tha a pe. Cutikah Wilma cun, "Leitlun ih nunau tlanzuamawknak ah a cak bik si ka duh," a ti.

Kum kua a si kum ah sibawi pawl ih thuron pek mi thlun lo in, a ke an kilhbetnak a phelh ih leilung pal in kekar khat a kar. Cumi hman cu sibawi pawl in a cang thei dah lo ding an timi a si. Kum 13 a si kum ah tlanzuamawknak a tel thok. Asinan a netabik ah a thleng. A ttum hnihnak a tel lala. A netabik ah a thleng lala. A ttum thumnak, ttum linak, ttum nganak pawl a tel vivo ih a netabik a si ringring lawk. Asinan a netnak ahcun a hmaisabik ah a thleng thei.

Kum 15 a si kum ah Tennessee Ramkulh Phunsangtlawng ah a thleng ih, Ed Temple timi tlan zirhtu pakhat a va tong. Wilma cun, "Leitlun ih nunau tlan cak bik si ka duh," tiah a sim. Cutikah Temple cun, "Na tumruhnak hi cu zohman in an lo dawnkham thei lo ding. Cumi hlei ah keimah in ka lo bawm bet ding," tiah a sim ve.

Ni le thla an liam ih Olympic Zuamawknak Puaipi a rung thleng. Wilma khal tlanzuamawknak ih tel ding a si. Olympic cu mi cungcuang hlir tonawknak a si vekin nehtu si ding a harsa zet. Cu betbet ah Wilma ih zuam ding mi cu zohman ih rak neh hrih lo mi Jutta Heine a si. A hmaisa ah meter 100 tlan an zuam aw. Wilma in Jutta Heine a neh ih Sui Tacik hmaisabik a ngah. A vei hnihnak ah meter 200 tlan an zuam aw sal ih Wilma in Jutta Heine cu a neh lala. Sui Tacik pahnih a ngah thlang.

A vei thumnak ah meter 400 tlan sawnawk (relay race) a si. Tlan sawnawk  ahcun an grou ih tlan cak bik kha a netabik ah an tlan ttheu. Wilma tei' lam ih a hmaisa mi pathum cu an tlan ih funghreu thlengawknak ding hmun an thlen tikah funghreu an thleng aw. An zuampi pawl cu an hleih zet. Curuangah Wilma ih can a thlen tikah Wilma cu a cawl lawk. Asinan Jutta Heine a ra lang vete'n funghreu cu a lak vukvi ih, cet vek ih cak in a tlan ciamco. Cuti'n Jutta Heine cu a neh ih Sui Tacik pathumnak a ngah.

Curuangah, kuttualleisam nunau pakhat cu 1960 kum Olympic ah leitlun ih tlan cak bik nunau ah a hung cang timi hi santhuanthu ah a tang lanta.

Buainak le harsatnak um cing khal ih tumtah mi cawl cuang lo pawl lawng hi "Lolak ihsin Tlolak ah" (Zero to Hero) an thleng ttheu.

Ref: Wikipedia


No comments: