15 December, 2014

Hlawnthil Thingkuang Sawmli

Hlawnthil Thingkuang Sawmli

(Iran Zatlang Thuanthu)

Vei khat lai ah, siangpahrang umnak khawpi Isfahan ahhin Ahmed timi pacang no le a nupi Jamell an rak um. Ahmed cun thiamnak le sumtuahnak cuangmuar zianghman a thiam lo. Asinan cawhleek (tawhleek) le hreitlung a nei. A nupi ih hnenah, "Lei kuar pakhat na laih thei sung ahcun nunnak ding daih na hlawh thei ringring ding," tiah a sim ttheu.

Nunnak daih hlawh cu Ahmed hrang ahcun a tawk. Asinan Jamell ih hrangah a tawk lo.

Ni khat cu senpi bual-inn (public bath) ah Jamell a feh. Ni dang khal ah a rak feh ttheu ih, ti hlum li (hot pool) ah bual aw in nunau dang pawl thawn titi thu nuam an rel tlang ttheu. Asinan luhnak sangka ih ttuanvo neitu in, "Tu ahcun na lut thei hrih lo ding. Siangpahrang ih Kamsangpa (King's Royal Diviner) ih nupi in amai' hrangah bualawknak hmun hmuahhmuah a la thluh," tiah a rak sim.

"Zo ah si a ruatawk?" tiah Jamell cun lungkim lo zet in a sawn. "A pasal in hmailam thu a sim thei ruang men ah si khawh!" Asinan a ti thei mi um sun cu inn ih tlun lawng a si. Inn tlun zin tluan hmuahhmuah cu thinheng zet in a zawh.

Cumi zanlam, Ahmed in a ni khat hlawh a pek tikah Jamell cun, "Hivek pia sen malte men hi zoh hnik! Hivek men cun ka nung thei nawn lo. Thaisun ihsin bazar ah na to ding ih, kamsang na ttuan a ttul!" tiah a sim.

"Jamell, na aa maw si?" tiah Ahmed in a sawn. "Hmailam caan thuhla sim ding in cuveklam theih mi ka nei maw si?"

"Zianghman na theih a ttul lo," tiah Jamell cun a sawn. "Mi pakhatkhat in thu an lo suh tikah, cuk-hrilh (dice – an-sa-ttung) kha khirh awla fim hmel pu zet in thu pakhatkhat na sim men ding. Cumi na tuah lo a si ahcun ka pai' inn ah ka tlung ding si mei!"

Curuangah a thaisun ahcun Ahmed cun a cawhleek le hreitlung a zuar ih, cuk-hrilh, cuk-hrilh hrilhnak ding thingpheng le kamsang thuamfual a lei. Cu thluh in senpi bual-inn kiang ih bazar ah a to.
A to a rem ngah man fangfang ti hrawng ah Siangpahrang ih tlangbawi pakhat ih nupi a hnenah a ra tlan.

"Kamsangpa, I bawm a ttul! Ka zunghruk mankhungbik bun in bual-inn ah ka ra. Cumi zunghruk cu a hlo. Zangfahte'n a umnak in sim aw!"

Ahmed cu a mang a bang zet. Asinan cuk-hrilh cu a vun hril. Ttongkam fimvar rel ding a pol rero lai ah, cu nu ih korfual a vun zoh hruak phah. A korfual ahcun a ong pakhat a um ti a hmu. Cumi ong ihsi cun a ban malte a lang.

Cuvek cu minu zahkai pakhat hrang ahcun a mawihmang lo mi a si. Curuangah Ahmed cu hmailam ah a va kun ih zamrang zet in a sim, "Madam, a ong pakhat ka hmu."

"Ziang pakhat maw?" tiah minu cun hmailam ah ra kun nai deuh in a sut bet.

"A ong! A ong!"

Minu cun a theisuak. "Si ngai, a ongp ah a si ding!"

Bual-inn ahcun a va kir lohli ih phar parih a ong pakhat a va zoh. Cutawk ah a zunghruk cu a rak thup ih, a hngilh mi a si. Zunghruk a va hmuh hnu in Ahmed hnenah a ra kir sal.

"Pathian cu thangtthat si seh!" a ti. "A umnak ciahciah na thei!"

Cu thluh in sui tangka pakhat a pe. Ahmed cu mangbang hiahia in a um.

Cumi zanlam, Jamell in sui tangka a hmuh hnu le Ahmed ih  ton mi thuhla a theih tikah, "Na hmu ko lo maw? Zianghman a si hran lo kha!" a ti.

"Pathian in tuini cu lainatnak a neihzia in hmuhter," tiah Ahmed cun a sim, "asinan vei khat dang Pathian hniksak sal ding cu ka ngam nawn lo!"

"Nin um," tiah Jamell cun a sawn. "Na nupi hi neih na duh hrih a si ahcun, thaisun khal bazar ah na va feh sal a ttul."

Cumi zan kherkher ah rukrupawl in Siangpahrang ih hlawnthil an ru. Kut kop sawmli in sui le lungmankhung retnak thingkuang tumpi sawmli an rak thiar hlo.

Rukruk thuhla cu a thaizing ah Siangpahrang ih hnenah an sim. Siangpahrang cun, "Siangpahrang ih Kamsang le a bawmtu hmuahhmuah kha ka hnenah run hruai uh," tiah thu a pe.

Siangpahrang ih Kamsang le a bawmtupawl cu an ra. An cuk-hrilh an hril ih ttongkam fimvar zetzet an relsuak. Asinan hlawnthilpawl ih umnak hmun cu an rel ngah thei lo.

"Mi bum hmang pawl!" tiah Siangpahrang cun a hro hai. "An zate'n thawng thla thluh uh!"

Cu thluh ah Siangpahrang cun tlangbawi nupi ih zunghruk hlo hawlhmuh saktu kamsang ih thuhla a thei. Curuangah a siahhlawhpawl cu bazar ih um Ahmed hruai ding in a thlah. Ahmed cu Siangpahrang ih hmai ahcun ttih le khur in a va feh.

"Kamsangpa," tiah Siangpahrang in a rak sim, "Rukrupawl in ka hlawnthil thingkuang tumpi sawmli in ruk sak. Rukrupawl ih thuhla sim thei mi i nei maw?"

Ahmed cun zamrangte'n hlawnthil thingkuang sawmli a hloh thu a vun ruat. Curuangah, "Bawipa, rukru sawmli an si ti ka lo sim thei," tiah a sim.

"Mangbangza si ual!" tiah Siangpahrang in a sawn. "Keimai' kamsangpawl hman in cutluk in an thei lo! Asinan tu ahcun nangmah in rukrupawl le an ruk mi hlawnthilpawl na hawl a ttul."

Ahmed cu lungcimit zik khop in a thin a phang. "Ka……..theipatawp ka suah ding, Siangpahrang Bawipa, asinan……… can tawkfang hrawng a rei a ttul ding."

"Ziang zat?" tiah Siangpahrang cun rel a fial.

"Um…….. ni sawmli a ttul, Siangpahrang Bawipa," tiah Ahmed cun a sim. A ngah thei ding mi can reibik ih a ruah ruangah a si. "Rukru pakhat hrangah ni khat vivo."

"A rei zet ual!" tiah Siangpahrang cun a sawn. "Asinan ka lo siansak. Na hlawhtling asile milian ah ka lo canter ding. Na hlawhsam ahcun midang pawl vek in thawnginn ah na hloral ding!"

Inn a thlen tikah Ahmed cun Jamell hnenah, "Kan parih harsatnak na thlenter mi hi na hmu maw? Tuihnu ni sawmli ah Siangpahrang in thawng i thla thlang ding," tiah a sim.

"Nin um," tiah Jamell cun a sawn. Zunghruk na hawl hmuh vek khan hlawnthil thingkuang pawl khal hawl hmu awla si mei."

"Jamell, zianghman ka hawl hmu lo, ka lo ti si! Khami kha cu Pathian ih lainatnak ruangah a si sawn. Asinan tu ahcun ruahsan ding zianghman a um nawn lo."

Ahmed in ro ding ih rep mi sunhlu rah sawmli a la ih, thawl pakhat sungah a thun. "Siimlam a thlen tinte'n himi thawl sungih sunhlu pakhat vivo in ka ei ding. Cumi cun ni sawmli ka hman cem le cem lo i theihter ding."

Rukru sawmli lak ahcun Siangpahrang ih siahhlawh pakhat khal a rak tel ve. Cumi rukru cun Siangpahrang le Ahmed an biakawk lai kha a rak thei. Curuangah cumi ni siimlam ah rukrupawl ih tonkhawmawknak hmun ah a va feh lohli ih, a theih mi thuhla cu an hotu a va sim. "Ni sawmli sungah hlawnthil le rukrupawl ka hawl hmu ding titu kamsang pakhat a um sokhaw!"

"Thuphan a per a si cu," tiah rukru hotu cun a sawn. "Asinan kan ralring thotho pei. A inn ah va feh awla na ti theitawk in va zingzoi hnik."

Curuangah siahhlawh cu Ahmed ih inn diphun rawn ah kailawn zawh in a hung kai (Arab ram le Nisuah-Laili rampawl ahcun an inn dinphun a rawn ih tlanlen theih a si). Cu thluh in inn sunglam lutnak kailawn ihsin a hna a vun thawng. Cumi ciah ah, Ahmed cun thawl sungih sunhlu pakhat a phorh ih ih a ei. A ei phah in Jamell hnenah, "Pakhat," tiah a sim.

Rukru cu a thin a lau tuk ih kailawn ihsin a tla dengmang. Tonkhawmawknak ah a kir sal vurvo ih an hotu hnenah, "Kamsangpa cu huham maksak a nei. I hmu lo cing in, dinphun parih ka um kha a thei thei! "Pakhat" timi a rel lai fiang zet in ka thei ngah."

"Na suangtuahnak menmen a si ding," tiah rukru hotu cun a sawn. "Thaizan cu, minung pahnih va feh uh."

Curuangah a thaizan ahcun siahhlawh cu rukru dang pakhat thawn Ahmed ih diphun ah an va feh kir. Ahmed ih ttong an ngai thup laifang ah Ahmed cun sunhlu pahnihnak a ei ih, "Pahnih" tiah a ttong.

Rukru pahnih cu thinphang ih an tlannak ah anmah pahnih hman an pah tlu aw dengmang. Diphun ihsin an ttum lohli ih an hotu hnenah an feh cih. "Pahnih kan si ti a thei!" tiah siahhlawh cun a sim sal. "Pahnih, timi a ttong lai kan thei ngah."

"A cang thei lo!" tiah an hotu cun a sawn thotho. Curuangah a thaizan lala a thlen tikah rukru pathum a thlah, a thaizan leh a thlen tikah pali, cumi hnu ah panga, cumi hnu ah paruk.

Cuti vivo in zan sawmlinak thlen zik tiang minung a thlah vivo. Zan sawmlinak ahcun rukru hotu cun, "Tu ahcun keimah rori in ka lo thlun hai ding," a ti. Curuangah rukru sawmli cu an zate'n Ahmed ih inn diphun ah an kai ih, an hna an thawng.

Inn sung ahcun Ahmed in thawl sungih sunhlu netabik pakhat cu a zoh cuahco. Cuihnu ah riahsia zet in a vun phorh ih a ei. "Sawmli. A nambat zat a kim zo," tiah a ttong fawn.

Jamell cu Ahmed ih kiang ah to in Ahmed ih kut cu dimte'n a la. "Ahmed, tui' ni sawmli sung ah thu ka ruat rero. Kamsang ka lo ttuanter hi ka ti sual. Nangmah le na sinak zawn a um ih, lo danglamter tum ding ka rak si lo. In ngaidam thei maw?" tiah a sut.

"Ka lo ngaidam, Jamell. Asinan himi thil ahhin keimai' sualnak khal a tel. Thil aatthlak ti ka theih mi cu rak tuah lo ding ka si. Asinan tu ahcun khua a tlai zo."
Cumi ttheh ciah ah ring zet ih sangka cum awn rung thang.

Ahmed cun a thawpi a hip. "Siangpahrang ih milaipawl an ra thleng zo!" Sangkalam a va pan ih a hren phelh phah in, "Ka ra, ka ra, ziangruangah nan ra ti ka thei," tiah a au phah.

Sangka a tul on tikah mangbangza a hmu. Mipa sawmli cu a hmai ah khuk bil in leilung dai in an lu an kun rero ti a hmu.

"A si rori. Na thei ngaingai a si, Kamsang ropi!" tiah rukru hotu cun a sim. "Na hnen ihsin zianghman thuh a theih lo. Asinan in ngaihthah lo ding ah zangfah kan lo dil!"

Ahmed cu a lung a hnok phah ko nan, rukrupawl an si ding tiah a vun ruat suak thei. Zamrangte'n thu a ruat ih, "A ttha e, thawng ka lo thla lo ding. Asinan hlawnthil kha pakhat hman hrelh lo in nan khirh sal thluh pei," tiah a sim.

"Tu rori ah kan khirh ding! Tu rori ah!" tiah rukru hotu cun ttap phah in a sawn.

Cutin, zan a cem hlan ah kut kop sawmli in sui le lungmankhung thingkuang sawmli cu Siangpahrang ih hlawnthil retnak hmun ah an ret kir thluh sal.

A thaizing zingpit ah Ahmed cu Siangpahrang hmai ah a thleng. "Siangpahrang Bawipa, ka dawi thiamnak in hlawnthil simaw, rukru simaw, pakhatkhat cu a hawl hmu thei. Asinan a pahnih cun a hawl hmu thei lo. Ziangmi na hril sawn ding?" tiah a sut.

"Hlawnthil ka hril sawn ding," tiah Siangpahrang in a sawn, "rukrupawl kaih ngah lo khal a poi zet ko. Anmah hremnak ding ah siti so hluahhlo khal a um cia zo. Asinan, a poi sal lo mei. Hlawnthil umnak cu in sim awla, ka milaipawl ka thlah cih ding."

"Milai thlah a ttul lo ding, Siangpahrang Bawipa," tiah Ahmed in a sawn sal. Ahmed in a kut cu thli lakah a vai kual ih, "Pit pot, vit vot, mit mot," tiah a au. Cu thluh in, "Dawi hmang in, hlawnthil thingkuang pawl cu an umnak kel ah an thleng sal thluh zo," tiah a phuang.

Siangpahrang cu Ahmed thawn hlawnthil retnak ah an va feh tikah hlawnthilpawl an rak kim sal thluh ngaingai ti a hmu. "Nang hi kan san ih kamsang ropibik taktak na si hi!" tiah Siangpahrang cun a phuang. "Tuini ihsin keimai' Kamsang na si thlang ding!

Ahmed cun a lu kun phah in, "Ka lungawi, Siangpahrang Bawipa, asinan a cang thei lo ding ti ka phang zet. Na hlawnthilpawl hawlsuah le lak kir sal hi a rak harsa tuk lawmam. Curuangah ka huham hmuahhmuah a cem thluh. Tuihnu lam cun kamsang ka si thei nawn lo ding," tiah a sim.
"Sunralnak nasa zet a si!" tiah Siangpahrang cun a sim. "Cuti a si ahcun a let hnih in laksawng ka lo pe ding. Himi hlawnthil thingkuang pahnih hi nangmai' hrangah la aw."

Cuti'n, Ahmed cu himdam, lian le fimvar hlawh sinsin in Jamell ih hnenah a tlung ih, rel cia theih a si vek in, lungawi aipuang in an dam sung an run hmang.


No comments: