Mushkil Gusha ih Huham (Iran Zatlang Thuanthu)

Mushkil Gusha ih Huham

(Iran Zatlang Thuanthu)

Vei khat lai ah, siangpahrang cennak Isfahan khawlipi ahhin thinghautu le a fanu tleirawl an rak um. Thinghautu cu ni tinte'n nelrawn ah a feh ih kalauk-hling ti ih kawh mi hrampi kung va hau in, tih-thing ding ah bazar ah a zuar ttheu. Cumi thawn an pafa hnih ei ding daih ttawkttawk a hlawhsuak ttheu.

Zing khat cu thinghautui' fanu in, "Ka pa, ei ding daih cu kan nei ringring. Asinan vei khat te tal in ei-in thaw hleice deuh tal ei ve sehla. Sun-pa-lun rah ih tuah mi sang mallai tal na lei thei na zum maw?" a ti.

Thinghautu cun, "Duatte, ka lei thei ka zum. Tuini cu thing tam deuh ngah thei ka tum ding," tiah a let.

Curuangah thinghautu cu kalauk-hling kung tam deuh ngah thei ding in hla deuh tiang a va feh. Asinan a tumnak hnak ih hla ah a va thleng pang.

A hau mi thing thawi' a va tlun tikah khua a thim zo. Bazar ih feh ding ah a siim tuk zo. Cuihleiah inn a thlen tikah a fanu in sangka a rak hren ih, a itthat zo ti a hmu.

A theipatawp suah in sangka a king nan, sawntu a nei lo. Curuangah a lenglam sangka hram ah a it.

Thinghautu cu a thaizing khawvan hlan ah a tthang. Cutikah amahte'n, "Tu ah feh cih in thing tom tumpi pakhat va phur sehla a ttha ding. Cutikah a let hnih in thing ka zuar thei ding ih sun-pa-lun rah ih tuah mi sang tam deuh ka lei thei ding," a ti aw.

Curuangah a thing tom cu a tanta ih nelrawn ah va feh in thing tam deuh a va hawl. Asinan a tumnak hnak ih hla ah a thleng lala. A tlun tikah khua a rak thim zo ih sangka a rak hren aw lala zo. Cuti'n a lenglam sangka hram ih a ih a ttul lala.

A thaizing khal khawvang hlan ah a tthangfim lala. Cutikah, "Ni khat hi hmanral men ding a si lo. Thing tom tumpi dang pakhat ngah ding in ka feh sal pei. Cutikah cun sun-pa-lun rah sang ka lei tam thei ding zia cu!" a ti aw.

Asinan a feh hla tuk pang ih inn sangka a rak hren aw zo lala. 

Thinghautu cu a lenglam sangka hram ah to in a ttap.

"Putarpa, ziang thil dik lo si um?"

A hun zoh tikah Muslim sakhaw mithiang pakhat a hmu. Sakhaw mithiang cun korfual hring le lupawng hring a hruh.

"Mi thianghlim bawipa, ni thum sung thing hau in ka feh. A ni thum in inn ih ka thlen siim tuk. Himi ni thum sungah ei ding zianghman ka nei lo."

"Tuizan hi ziang zan a si ti na thei maw?"

Thinghautu cun, "Thei tuk e. Zirtawp hmuah zan a si," tiah a sawn. (Muslim pawl cun ni liam ihsin a thaisun ni liam tiang khi ni khat tiah an siar.)

"A dik. Tuizan hi kan ni thianghlim hmuah zan a si. Curuangah tuizan hi Mushkil Gusha ih caan a si."

"Mushkil Gusha maw?" tiah thinghautu cun a sut.

"Si e. Harsatnakpawl Hlonhlotu a si."

Sakhaw mithiang cun a zal sungih pe kan le sabit rep ro tthenkhat a la ih thinghautu a pe.

"Himi hi kan hlawm aw ding."

"Ka lungawi, bawipa!"

"Na thei lo men thei. Asinan Mushkil Gusha hin a lo bawm rero zo. Vantthatnak neih peh vivo na duh ahcun na tuah tengteng ttul mi cu himi hi a si: Zirtawp hmuah zan tinte'n a tlasam mi minung pakhatkhat hawl aw. Cumi thawn na neih mi kha hlawm aw uhla, Mushkil Gusha ih thuanthu hi va sim aw. Cumi na tuah asile nan pafa in a lo bawm ding."

Cumi a sim ttheh tikah sakhaw mithiang cu a hlo.

Thinghautu in hmun lawnglak a zoh cuahco lai ahcun a inn sangka cu a ong aw vuarvi.

"Ka pa, khuiah na feh? Inn sungah rung lut aw! Ka thin a rak har tuk sokhaw!"

Ni malte a liam. Cumi sungah a zuar ngah mi thing man thawn thinghautu le a fanu cun sun-pa-lun rah ih tuah mi sang tampi an ei ngah. Zing khat cu thinghautu nelrawn ih a va feh hnu ah, a fanu khal in inn lam hnattuan a ttheh ih, senpi cawlh hahdamnak hmuan ah va feh a tum.

Bual-inn kaupi kiang ih a feh lai ah dirh-leeng pakhat a kiang ah a cawl.

Dirh-leeng sungih siangpahrang fanu in, "Fala tleirawl mawi zet a si hi! Siangpahrang ih fanu ka si. Ka tirhkah ttuan na paih maw?" tiah a sut.

"Duh e, ka Bawinu," tiah tleirawl cun ningzak mithmai sen thawn a sawn.

Cutin thinghautui' fanu cu siangpahrang fanu ih tirhkah ah a cang. Siangpahrang fanu ih pek mi laksawng pawl ruangah a pa thawn awmang tawk ih neinung ah an cang. Inn ttha pakhat an lei ih, thinghautui' hrangah thing hau a ttul nawn lo.

Asinan thinghautu in sakhaw mithiang ih sim mi kha a hngilh.

Thla khat a liam. Ni khat cu a pai' bulpak hmuan pakhat sungah siangpahrang fanu cu nomhlimnak tuah ding in a feh ih, thinghautui' fanu khal a hruai. Cutawk ahcun tili fate pakhat a um ruangah tileuh an tum.

Siangpahrang fanu in a tthi a phelh ih tidai tlun ih ra khang aw thing ttek pakhat parah a thlai. Asinan tidai an leuh ttheh tikah a tthi cu a hngilh bembem.

Ni malte a liam hnu ah siangpahrang fanu cun siangpahrang innpi sungah a tthi cu a hawl ciamco nan a hmu thei lo. Cutikah thinghautui' fanu parah a thin a heng.

"Ka tthi na ru! Tidai kan leuh ttum ahkhan na la a si tengteng ding!"

"Si lo, ka Bawinu, cuvek cu ka tuah lo ding!"

"Rukru le mi bum hmang na si hi! Nangmah vek minung parah ziang a thleng timi ka lo hmuhter ding! Ka mithmuh ihsin tlan hlo aw!"

Thinghautui' fanu cu mitthli thawn inn ah a tlan tlung. Asinan nazi pakhat a rei tikah ralkappawl an ra thleng. Ralkappawl in thinghautu cu kaikhit in thawnginn hmai ih misenpi mualrawn ah an hruai. Cutawk ah a ke cu kol ah an bun ih an tanta.

Thinghautu cu mi veivak pawl ih hnihsan le deusiah phunphun a tuar. Asinan mi tthenkhat cu lainatnak malte an nei deuh ih, ei-in hleifuan tivek tla an seh phahphah.

Cumi zan cu Zirtawp hmuan zan a si. Ni a liam cuahco lai ah, thinghautu cun a liam zo mi zarh pawl ih a ton mi thilpawl a ruat sal. Cuvete'n vei le khat ah, a au suak.

"Aw, mi aa le lainatnak nei lo mi siava ka va si lawmam ve! Sakhaw mithiang in Zirtawp hmuan zan tinte'n ka neih mi midang hlawm ding in, le Mushkil Gusha ih thuanthu va sim ding in i rak sim ko lo maw? Cuti cing in vei khat hman ka rak tuah lo!"

Cu ve te'n pe kan le sabit rep ro tom khat hi thinghautui' kiang ah a rung tla. Zo in a rak sep ti a zoh nan zohman a hmu lo. Asinan amai' lam pan in kutdawh pakhat a ra ti a hmu.

Thinghautu cun, "Rualpa mino! Thuanthu ka lo sim lai ah himi hi kan ei tlang pei," tiah a auh.

Kutdawhpa cu a to ih lungawi zet in a ei. A ei lai ah thinghautu in a ton mi thil pawl a sim. A fanu in sun-pa-lun rah ih tuah mi sang a dil ihsin kol bun a si tiang a sim.

A ttheh tikah kutdawhpa cun, "Ka lungawi, ka pu. Rawl ka rak ttul ngai a si. Na thuanthu khal ngai a nuam zet. Lungawiza in cem hram seh," a ti.

Cu thluh in kutdawhpa cu a feh. Asinan lamzin thler khat lawng a feh ti fang ah sumdawng milian in a rak dinter.

"Ka fapa neihsun! Na suah tir ih ruk hloh na si ihsin, na biang kehlam ih khuavang hminsin hmang in tu tiang ka lo hawl rero. A netnak ahcun ka lo tong ngah a si hi!"

Asinan cumi pafa cun kan thuanthu cu hitawk ah an suahsan.

A thaisun ah siangpahrang fanu cu a pai' bulpak hmuan sung thotho ah nomhlimnak tuah ding in a feh ih, tidai leuh a tum lala. Tidai sungih a luh zawng ah a tthi tleu in tidai a kah mi a hmu. Thingkung par a hun zoh tikah a tthi cu a rak thlai aw – a tantanak ciahciah ah a si.

"Thinghautui' fanu in a rak ru lo lawlaw a si hi!"

Cumi ni a cem zawng ah thinghautu cu kol ihsin an phelh ih, a fanu khal siangpahrang innpi ah hruai a si sal.

Cuihnu cun Zirtawp hmuah zan tinte'n thinghautu cun mi tlasam hawl in, a neih mi hlawm phah ih Mushkil Gusha thuanthu sim ding a cingkeng ringring thlang.

Hram: The Magic of Mushkil Gusha, A Tale of Iran, Told by Aaron Shepard

 

#Mushil Gusha biak hi Iran ram ih Muslim nunaupawl in an tuah hleice deuh.