21 January, 2017

US Ramhotu Thar Donald J. Trump ih Ramhotu Ttuanvo Lak Ttum Thucah

US Ramhotu Thar Donald J. Trump ih
Ramhotu Ttuanvo Lak Ttum Thucah

Thutthentu Lu Roberts, Ramhotu Carter, Ramhotu Clinton, Ramhotu Bush, Ramhotu Obama, tthianrual Amerikan mipi pawl, le leitlun mipi pawl: Ka lungawi.

Kannih, Amerika ram mipi pawl, cu tu ahhin, phunpihuap taimaknak ropi thawn kan rampi dinsuak sal ding in, le kan mipi hmuahhmuah hnenih kan rampi in a tiamkam mi phorhsuak sal ding in kan ra finkhawm aw a si.

A ra lai ding mi kum pawl ah Amerika le leitlun ih thuhla cu ttangrual in kan cinghri ding.

Sawmngiarnak pawl kan hmaton ding. Harsatnak pawl kan pah ding. Asinan kan hnattuan cu ttheh a si ding.

Kum li a kim tinte'n, felfai le remdaitei' thuneihnak hlanawknak hrangah himi kailawn pawl ahhin kan ra pungkhawm ttheu ih, himi thlengawknak pumhlum ah zawnruatnak thawn in bawmtu Ramhotu Obama le Numi Pakhatnak Michelle Obama parah kan lung a awi zet. Annih hi mi cungcuang an rak si.

Asinan, tuini ih puai hin sullam hleice zet a nei. Ziangahtile, tuini ahhin ukawknak pakhat ihsin a dang pakhat ah thuneihnak kan hlangkai men a si lo ih, party pakhat ihsin a dang pakhat ah kan hlangkai men khal a si fawn lo. Tuini ahhin, Washington, D.C. ihsin Amerikan mipi pawl hnenah thuneihnak cu kan hlangkai in, kan pe kir sal sawn a si.

Can reipi sung cu kan ram khawlipi ih mi bur fatakte lawng in cozah ih thau rak sawk ban in, mipi pawl in a man an kuan. Washington cu a rak hnianghnar .... asinan mipi pawl in a neihnunnak an ttawm ban ve lo. Ramkheltu pawl an neinung ....asinan hnattuan nei lo mipi an karh ih, cetzung pawl khal khar an si.

Thuneitu mi malte cun anmai' hlawknak lawng an ruat ih, kan ram mipi cu an thlauthla. An nehnak cu nan nehnak a rak si ve lo; an ropitnak cu nan ropitnak a rak si ve lo; annih in kan ram khawlipi ih nehnak an lom rero lai ah, kan ram hmun tintian ih innsang talbuai pawl hrangah cun lom ding thil cu maltakte fang lawng a um.

Cumi hmuah cu a thleng aw zo .... tu ihsin, hitawk ihsin a thok zo, ziangahtile tu hi nanmai' can a si: nanmai' ta a si. Tuini ah hitawk ih a ratu hmuahhmuah le Amerika ram hmun tintian ihsi himi a rak zohtu hmuahhmuah ih ta a si. Himi hi nanmai' sunlawi can a si. Cun, himi, Amerika Dingkhawmram hi, nanmai' ram a si.

A thupi mi taktak cu, ziang party in kan cozah a thunun timi si lo in, kan cozah hi mipi in a thunun maw timi sawn kha a si. 2017 January 20 hi, mipi pawl hih rampi uktu an si sal ni ti in cinken a rung si ding. Kan ram ih hngilh a rak tuartu mipa le nunau pawl cu hngilh an si sal nawn lo ding.

Tu ahhin mi tinkim in nan thu an ngai thlang a si. Santhuanthu tling cangvaihnak ih tel ding in minung million sawmsiar nan ra suak hi leitlun ih hmuh dah kel lo mi a si. Himi cangvaihnak ih a sutpi ban (a laimu) taktak cu, rampi ih din san cu a mipi pawl rian ding in a si, timi hi a si.

Amerikan mipi cun an fanau pawl hrangah tlawnginn ropi an duh, an innsang hrangah venghnenawknak himdam an duh ih, anmai' hrangah hnattuan ttha an duh. Hivek pawl hi mipi dingfel ih beisei ding dikdawh le sullam nei mi an si.

Asinan kan mipi tam tuk hrang ahcun, a tak ih thleng mi thil danglam pakhat a um: khawpi sung rori hman ah nu le fa pawl cu retheihnak sungah an tartahak; kan ram tlang le mual tintian ah thir-tlap a kai mi cetzung pawl cu thlanlung vekin an darh phengpheng; kan fimthiamnak kalhmang khal sumpai tampi cemliam a si ko nan, kan tlawngta no le mawi zet pawl theihfimnak nei lo ah a canter ih; sualbuarnak (crime) le misual bur pawl (gangs) le rit-theih siivai pawl in nunnak tam zozai an la ih, kan ram ih sunglam thazang tam luar tuk in ruk sak zo a si.

Hivek ih Amerikan mipi nuaisiatnak hi hitawk hmun le himi can ah a tawp a si.

Ram pakhat mipi kan si vekin .... an natnak cu kan natnak an si. An sunmang cu kan sunmang an si ih; an hlawhtlinnak khal kan hlawhtlinnak an si ve ding. Thinlung pakhat, innsang pakhat, hualvan sunglawi pakhat ttawm-aw-tu kan si.

Tuini ih siatserh tiamkamnak ka lak mi hi Amerikan mipi hmuahhmuah rian ding in siatserh tiamkamnak ka tuah mi a si.

Kum sawmbi tampi sung, Amerikan ttuanrian (industry) tlaseter in ram dang ttuanrian kan rak lianter; kanmai' ralkap hrantang le derthawngter cing in ram dang pawl ih ralkapbu kan rak tthangsoter; taimak suah ih kanmai' ramri humhim ding el in ram dang ih ramri kan rak hum ih; Amerika ih sunglam khawngkham (infrastructure) a tluksiat le ttiabeuh rero lai ah tipi ralkan ahcun dollar trillion tampi kan rak hmang pang. Kanmai' ram ih neihnunnak, thazang le rinsanawknak pawl van-taw-rin (horizon) ih a liam cuahco lai ah ram dang pawl cu neinung ding in kan rak tuah.

Hnattuannak hmun pawl pakhat hnu pakhat an khar aw ih, kan tipikap ihsin an tlan..... Amerikan mipi hnattuantu million ih million tel in hnattuan nei lo in in tansan. Kan lailak mihlawm (middle class) ih neihsiah cu an sengh ih leitlun hmunzakip ah an tthekdarh.

Asinan khami cu a cem zo. Tu ahcun hmailam can lawng kan thlir thlang. Tuini ah hitawk ih a pungkhawm mi pawl hin khawpi tin, ramdang khawlipi tin, le thuneihnak innpi tin ih theih ding mi thupek kan timtuah a si.

Tuini ihsin, sunmang thar in kan ram hi a uk ding.
Tui can ihsin, Amerika hi Pakhatnak a si thlang ding.

Sumdawnnak thuhla, siah/ngunkhuai thuhla, mi vailut thuhla, ramleng thuhla ih thutluknak tinkim cu Amerikan hnattuantu pawl le Amerikan innsang pawl ih hlawknak si ding ah tuah an si ding. Kan hman mi thilri pawl anmai' ram ih tuahtu, kan company pawl rutu, le kan hnattuan siatsuahtu ram pawl lak ihsin kan ramri pawl kan humhual ding. Humhualnak hin hnianghnarnak le thazang ropi ah in hruai ding.

Ka ruangpum ih thaw a um sung hmuahhmuah in nan hrangah ka do ding ih ..... ziangtik hman ah ka lo nauter lo ding. Amerika hin nehnak a ngah sal ding, tuihlan ih a rak um dah lo mi nehnak a ngah sal ding.

Kan hnattuan pawl kan la kir sal ding. Kan ramri pawl kan la kir sal ding. Kan neihsiah kan la kir sal ding. Cun, kan sunmang pawl kan la kir sal ding.     

Mangbangza kan ram hmun tintian ahhin lamzin, zalampi, lilawn, vanzam kerawn, leivirh zin, tlangleng zin thar pawl kan tuah ding. Zatlang zohkhennak ih kan mipi pawl hnattuan ah kan hruai kir sal ding ih ....kan rampi hi Amerikan kut le Amerikan nihlawh thawn kan dinsuak sal ding.

Dan tluangtlam pahnih kan thlun ding: Amerikan thilri lei awla, Amerikan minung ruai aw.

Leitlun ih rampi pawl thawn rualpiawknak le duhsakawknak kan hawl ding .... asinan cumi cu, ram hmuahhmuah in anmai' hlawknak an ret thupi bik cu a dik a si timi theithiam phah in kan tuah ding. Kan nundan kalhmang hi midang zohman cawnter kan tum lo, in thlun theinak ding ah tahtthimnak si ding ih tleu kan tum sawn a si.

Rual hlun pehzomnak kan cakter sinsin ding ih, rual thar khal kan kai fawn ding.... cule, nun mawi nei mi leitlun hi ttangrualter in, Islamic thisen-hal phungthluk hi leilungpi ihsin kan phiat hlo verver ding.

Kan remkhel ih tawphah bulhram cu Amerika Dingkhawmram parih rinumnak pumhlum neih hi a si ding ih, kan rampi parih kan rinumnak thawngin, pakhat le pakhat parih kan rinumnak cu kan hawl hmu sal ding.

Ramveinak (patriotism) hrangih na thinlung sangka na on tik ahcun, duh bul neihnak timi hrangah pindan a um lo. Bible in, "Pathian ih minung pawl lungrualtei' umkhawm hi a ttha in a va nuam so" tiah in sim kha!

Kan thinlung ih um mi kha tlangh zet in kan rel ding, kan thuruallonak kha tlaitluangte'n kan cuh aw (debate) ding,..... asinan mi-khat-sa-khat kan sinak cu kan kengkawh ringring ding.

Amerika hi a lungrual ahcun, zohman ih donkham theih a si lo lawlaw.

Ttihphannak um hlah seh ..... humhim kan si ih, humhim kan si ringring fawn ding. Kan ralkap ih pacang le nunau ropi pawl, le daan hmansuahnak pawl hin in kilveng ding ih, a thupi bik ahcun, Pathian in in kilveng a si.

A netnak ahcun, ropi zet in thu kan ruat ding ih, ropi sinsin in sunmang kan nei ding a si.

Amerika ahcun, rampi pakhat cu hmailam ih ke a kar vivo lawng ah a nung a si, timi kan thei thluh. Thu lawnglawng rel in ttuannak neilotu .....cat bang lo ih phunciar nan, an phunciar mi khal ziangtik hman ih ttuan cuanglotu ramkheltu pawl kan cohlang nawn lo ding.

Thulolak rel can a cem zo. Tu ahcun ttuan can nazi a thleng zo. Cuvek a cang thei lo ti ih lo simtu zohman va zum hlah. Amerika ih thinlung, dosuah theinak le thlarau hi ziangvek sawmngiarnak hman in a tluk thei lo mi a si.

Kan duai lo ding. Kan rampi hi a dingcang ding ih a hnianghnar sal ding.

Kum thawngbi thar a suahnak ih dingtu kan si ih, tlolak ih thuthup pawl phorhsuak ding in kan man zo; natnak pawl ih siatsuahnak ihsin Leilungpi luatter ding ding in kan man zo; thaisun hrangih thahram pawl (energies), ttuanrian cetzung pawl (industries) le ningthiamphung pawl (technologies) herhawi ding in kan man zo a si. 

Phunhnam uanawknak thar in kan sungmuril a soter ding, kan thlirnak a khaisang ding ih, kan tthekdarhawknak a tuam dam ding.

Tui can hi kan ralkap pawl ih thufim hlun mansuah sal ding can a si: kan dum maw eng maw var maw a si khalle, a sen mi ramveinak thisen bangrep kan nei ih, zalennak sunglawi bangrep kan cen ih, Amerikan Thantar ropi bangrep upatnak kan pe a si, timi kha.

Cun, Detroit khawpi tet zet ih suak mi naute siseh, Nebraska phairawn thli-vir lakih suak mi naute siseh, zan can van bangrep an thlir ih, sunmang bangrep in an thinlung a luah ih, ziangkim-ti-thei Sersiamtu bangrep ih a thawt lut mi thaw an thaw veve a si.

Curuangah khawpi le khawte, hmun hla le nai, tlang khat le tlang khat, tifinriat khat le tifinriat khat ih a um mi Amerikan mipi hmuahhmuah in, himi ttongkam hi rak thei uh:

Ngahthah nan si sal nawn lo ding.
Nan aw, nan ruahsannak, nan sunmang pawl in Amerikan hualvan cu a herhawi ding. Cun, nan huaisennak le tthatnak le duhdawtnak in lamtluan in in hruai camcin ding.

Ttangrual in, Amerika kan cakvakter sal ding.
Kan neinungter sal ding.
Amerika kan uangawter sal ding.
Amerika kan himter sal ding.

A si, ttangrual in, Amerika kan ropiter sal ding.
Ka lungawi.
Pathian in lo thlawsuah sehlaw.
Pathian in Amerika thlawsuah sehlaw.

Hram: CNN Political.


No comments: