17 December, 2014

A Tak ih Cang mi Cinderella Thuanthu


A Tak ih Cang mi Cinderella Thuanthu


Nunau hmuahhmuah in Cinderella vek si sehla ti'n saduh an thah dah a zum um.

Farah rethei zet ih um lai ah siangpahrang fapa tuak zet pakhat mai' kiang ah ra in a tleu mawi zet mi kedam kop khat a pek vete'n, dawithiam ih dawi mi, nun rethei ihsin a duhum zet mi nunnak hun neih ngah cih tivek hrawng kha.

Asinan Cinderella si thei ding cun hmeltthatnak, nuncan ziaza qhatnak neih a ttul. A thupibik cu hualvan ttha nei in a thianghlim zet mi tikeplung vek in siangpahrang fapa ih ra hawlhmuh ding can rak hngak kha a si ding.

Asinan cuvekpawl cu Norway miphun nunau Mette-Marit in pakhat hman a nei lo. Mette-Marit cu buainak nei thei zet, Party feh nuam ti zet, pasal nei lo in fapa pakhat a neitu nunau a si. A fapa ih pa (nei aw lo in an um tlang) cu rittheihthil ruangah tu-le-tu kaihkhih tawng leuhleuh a si. Hivek hmuahhmuah hi Mette-Marit ih Cinderella sunmang a siatsuah theitu hlir an si. Siangpahrang fapa ih kekar cawlter cih theitu lawnglawng an si.

Mette-Marit timi nunau ih nun cu a retheih le rocar lawng si lo in, rong dum tiang a kai zo.

Rak hman liam zo mi hlan nun in tui can nun hi a mawiter maw? Mette-Marit khal in a zum lo vek in Norway siangpahrang fapa Haakon khal in a zum ve lo. Asinan an tonawk vei hnihnak ahcun an mit cu pakhat veve par ihsin a tthawn nawn lo ti an thei. An duh mi cu duhdawtnak a si. Thuneihnak, hrin-u hrin-nau tivek pawl thawn zianghman a pehpar aw lo mi duhdawtnak a si. Curuangah an pahnih in fekte'n an kut an kai aw tlang.

Annih pahnih hi hrin-u hrin-nau le dungkhar (background) pakhat hman bang aw lo an si ko nan, an duhdawt aw ngah zo. Curuangah Norway ram thuthangca par ah "Hitivek ih a bang aw lo komawknak hi tthitumnak timi menmen hnak in a danglam mi le mangbangza a si" tiah an ngan.

Mette-Marit le Norway Siangpahrang fapa Haakon ih tonawknak cu thil zaran te a si.

Rawldawr zaran pakhat ah a si. Siangpahrang fapa Haakon in ton a tiam mi rualpi a ra thleng lo. Sui rong sam nei, hnih-no thlum zet nei dawr hnattuantu pakhat in coffee hlum thertho pakhat ra pe phah in, "Ka lo hmu dah," a ti.

Siangpahrang fapa cu a hni.

Dawr hnattuantu cun, "Kan dunglam kum thum ahkhan Kristiansand awnmawi puai ih ka dam lo lai ah na mawttaw thawn inn ah i thlah."

Aw...amah a rak si ngai.....Siangpahrang fapa Haakon cun a vun mangsuak sal. Mikhual zahum zetzet lakah hi nu hi champaigne (samping zu) pe thul, hman zo mi no pawl lakhawm sal thul in a veivak rero. Lehhnu deuh ah, thiarawknak hmun fehnak corridor ah mithmai ram diadia ih a rak um lai a va hmu. Cu nu cu ding thei ding in a vun bawm. Cu nu cu a cal ah thlanhri an pawt rero. Haakon cun mi zahum ttongkam in, "Ziang na cang?" tiah a sut. Nunau cun hmaisong mithmai thawn a hun vantau ih, "Ka dam lo thutthi," tiah a sawn.

Awnmawi puai ihsi tlun a tum thlang rengreng ruangah mawttaw mawngtu ko in cu nu khal cu inn ah a hei thlah lawlaw.

Vei khat lawng an tonawknak cu kum 3 sung a rak liam.

Siangpahrang fapa cun a mit a vun curcuduk. Nunau ih hmin cu Mette a si ti a vun mangsuak. A hmin a sal awn a theih tikah Mette cu ausuak zik thutthi khop in a lung a awi.

"Ziangtin si pei ka hmin a cinken lai?"

Kan dunglam kum thum lai ahkhan, inn a thlen tikah Mette cun a dam lo thu hman hngilh duak in, inn ih rak thlahtu cu Norway ram ih Siangpahrang tohkham run co lehtu ding Haakon a si thu, lungawi zet in a pa a rak sim dah.

A pa cun malte a lang thlang mi a fanu ih pum zoh phah in, thawpi a suah ih a lu a thing. A rei hlan ah pasal nei lo in naute nu a si lai ding mi a fanu sawn cun zianghman donharnak a rak nei lo. A hmailam can ziangtin a hmang ding?

A si ko. Siangpahrang fapa thawi' vei khat lawng tonawknak cun Mette ih hualvan siava luarkai cu a tleumawiternak zianghman a um cuang lo. Cumi can thotho ah Party Girl tla a ttuan. Rit-theih-thil ngawlvei a tlangvalpa thawn an um tlang. Fa a von tikah a tlangvalpa in a tlansan. Hitluk ih thazang nei lo cingte'n rawldawr ah tirhkah ttuan in nau neihnak ding hrangah sumpai a hawl.

Pitlinnak timi hi a pum sungih nau a rung um ciah ihsin a thok a si hmang.

Kum thum sungah a fapa Matthew cu amah rori in a cawm in a zohkhen. Cumi rual thotho ah Oslo Phunsangtlawng ah a kai thok cih fawn.

Kum le can a liam vivo tikah Single Mother a si mi Mette cu 'fa khat hrin, mawi sinsin' ti bang in mi hip thei zet ah a hung cang.

Cumi zan ah, Siangpahrang fapa Haakon ih hngak mi rualpi cu a ra thleng lo. Curuangah Mette cun Haakon cu titi pi phah in Kristiansand khawpi ih lunglutza thuhlapawl an rel tlang.

Rawldawr ih a tlunlam ahcun Tthaltir pangpar pakhat vekih mithmai tharhlam pakhat cu Siangpahrang fapa Haakon ih thluak sungah a tang zo.

A thaisun ah Haakon cu rawldawr ah a ra sal ih Mette a ra hngak.

Nangmah thawi' tontiamawk (date) ka duh ih a ngah pei maw?" tiah Haakon in a sut.

"Ngah e. Asinan thuhla tthenkhat na theih cia a ttul," tiah Mette in a sawn.

Cumi ni ahcun coffee dawr te pakhat ah Mette in a thuhlapawl cu Haakon a sim. Kum 11 a si lai ah a nu le pa an tthen aw. Volley-ball leh a paih zet. Lektu dinhmun ihsin kaihruaitu dinhmun tiang a lek dah. Phunsangtlawng a rak kai lo. Party Girl ttuan in sun le zan thleng danglam ko in a rak mumal lo dah. Sii ngawlvei pakhat thawn an um tlang dah. Pasal nei lo in fa pakhat a nei dah.

Haakon cun Mette ih kut kai phah in, "Na rel duh mi cu pangang ih a lo eisiat thu hlir maw?" tiah a sut.

Mette ih mitmen a khumsuk ih, "Ziangvek ka rak si timi hi na theih a ttul. Cuti a si lo ahcun thukpi tiang kan pil ngah hnu, kan talsuah sal tikah kan pahnih in kan tuar na tuk ding," tiah a sim.

Siangpahrang fapa Haakon cun a hmai ih um nunau cu a mawi lawng si lo in, khawruahnak khal a nei tiah a ruat.

"Tuihlan ah ziang na rak cang a si hman ah, cumi thuhla ka lo sut lo. Hmailam can ah nangmah thawi' feh tlang ding lawng ka duh."

Cumi cu duhdawtnak ttongkam tthabik pakhat a si. Cui ttongkam cu Mette in mitthli hal kelki phah in a awm sungah a kilkhawi lanta. Siangpahrang fapa thawi' an tonawk can ah cahnah pakhat vek in rak thianghlim vervi sehla ziangtluk a ttha ding, timi ruat in a sir aw nawn lo.

A liam zo mi can cu thleng a theih lo ahcun tui' can tal hi fektei' kaih ngah zuam a ttul.                             

Norway Siangpahrang fapa Haakon cun Oslo khawpi laili ah kil li metre 266 a kau mi inn pakhat a lei ih, Mette tei' nufa thawn an um. Haakon in Matthew a duhdawtnak cu Mette in Matthew a duhdawtnak hnak in a nep cuang lo. Cumi parah Mette cu a lung a awi zet.

Ro cotu ding Siangpahrang fapa le thuhla hnok nei nunau pakhat an um tlang thu cun Norway ram pumpi a mang a bangter.

Norway ram ahhin nunau tthen li ih tthen khat cun pasal nei lo in fa an nei. Ngaizawng um tlang pahra ah pakhat tluk lawng an nei aw taktak. Asinan ni khatkhat ah Siangpahrang le Sakhawlam hotu a hung si lai ding mi Haakon in sambaunak phunkim thawi' a khat mi, pasal nei lo nupinu pakhat a umpi timi thuthang cu tipithuanthum tisuar tumpi vek in ram pumpi a hngong. A pa Siangpahrang a thin a heng ih an pafa khakawknak tiang a thleng dengmang. Siangpahrang sungkua zate in Haakon cu rampi ih hmailam can remdaihnak thupibik ih ret ding in, thinlung sung duhdawtnak lam uar sawn lo ding in an sim hai.

Asinan Haakon cun a ra leemtu le dawnkhamtu pawl cu, "Mette thawn dam sung kan hmang tlang ding. Himi hi hrin cungcuang timi hnakin a thupi deuh. A ttul a si ahcun Windsor Lal (Duke of Winsor) khi ka zohthim ding," tiah a sim. (Windsor Lal hi England Siangpahrang Edward VIII a si lai ah Amerikan mi, pasal pahnih nei zo Wallis Simpson nupi ih tthit a duh ruangah Siangpahrang a ttuan hnu ni 325 ah Siangpahrang tohkham suahsantu a si. Siangpahrang sinak cu a nau George VI a hlan. A nau in a pek mi Windsor Lal timi hmin thawn lehhnu ahcun run theih a si. A thuhla thei duhtu cun Peter Dainty ih ngan mi The Love of A King (Siangpahrang Pakhat ih Duhdawtnak), Chin ttong ih ka leh mi siar theih a si.)

Mette cun mitthli hal phah in amai' duhdawt mi, le amah duhdawttu ih zuamnak cu a rak tuarpi. An duhdawtawknak hrangah pakhatkhat tuahsak ding in a ruat cat.

Mette cu duhdawtnak ruangah a ral a ttha vivo. Siangpahrang sungkuapawl ih sualhawlnak mitpawl le thuthang palaipawl ih zingzoi le thlun a hmaton thlang ding ti a thei.

A hlan nun pawl thup le zep lo in tlaitluangtei' a phuan lawng ah ngaidamnak le cohlannak a ngah ding timi khal a thei.

Curuangah thuthang palaipawl khal thinlung hnget zet thawn a hmaton hai. A nun hmaisalam thuhlapawl a sim hai.

"Khamipawl cu ka duhdawt mi ka ton hlan ih thilthleng an si. Amah thawi' kan tonawk ih, amah ka duhdawt ngah hnu cun keimah diktak ah ka thleng aw zo," tiah Mette in a sim. Cutivek ih a tlaitluannak, thuhla zep a tumlonak, le a raltthatnak pawl ruangah mipi pawl ih lainatnak a ngah phah.

Siangpahrang fapa Haakon ih nu, Siangpahrangnu Sonja khal mipi zaran ihsi ra a si. Kum 9 rei an ngaiawk hnu ah Siangpahrang thawi' nei aw ngah an si. Curuangah amai' ton mi vek cu a fapa le Mette ih an ton a duh lo ruangah Haakon ih lam ah hnget zet in a ttang.

Norway Siangpahrang sungkua cu England Siangpahrang sungkua tluk cun an ti kherkher ve lo. Ram mipipawl thawi' bangran aw ciah kan si timi pomtu Siangpahrang khal in a netnak ahcun a fapa ih thinnomnak ding thupibik ah ret in, a fapa ih duhdawtnak cu thlawsuah a pe sal.

Norway ram ih thuanthu roling cu, lungawi aipuannak ngah ding in mah rori in kaihfuh thiam ding timi a si.

2001 kum, August hla ah kum li a si thlang mi Matthew cu tthitumnak pangpar keng in, tthitumnak thuamhnaw var thawi' tuak le sang tthiautthiau ih ding Siangpahrang fapa Haakon ih kiang ah, a ding ve. Mette cun kut-ken hrukpuan var te thawn a mit kil ih mitthlipawl tu-le-tu a hnul rero.

Tthitumnak puai kaihruaitu Bishop cun Mette cu thlawsuahnak tluangtlambik pawl a pe rero.

"Lamzin olbik na hril lo nan, a netnak ahcun duhdawtnak ruangah ziangkim na neh thluh zo. Tuini hi na hringnun ah cahmai thar pakhat na kau ni a si, ka fanu."

An neihawk hnu kum khat kim ni ah tthitumnak kumcam puai an tuah. An puai ahcun Siangpahrang fapa Haakon le Mette cu pakhat le pakhat tu-le-tu an zoh aw ih, thinlung tak ih lungawinak thawn an hni siamsi ringring. Haakon in Mette cu tu-le-tu hnam phah, a sam cul sak phah in, Mette a duhdawtnak cu a langter tam vivo.

Siangpahrang fapa Haakon ih pek mi sui kedam kop khat cu a hruh tawk ciah a si zia Mette in a tak in a langter. Haakon hi Norway Siangpahrang sungkua ih tefasin palinak a si. Kil kip ihsi a hlawhtling mi Siangpahrang fapa ih nupi si ding in Mette cun a zuam. Phunsangtlawng kai ding sunmang a tak ih cangter ding in Mette cu London Phunsangtlawng ah a va kai. Haakon khal in London Phunsangtlawng ah Sumsiam (Economics) lam Master zircawilu ngah ding ih zir phah in a nupi duat cu a umpi.

Mette ih duhdawtnaklam tontehnak danglam le mangbangza cun thuthang palaipawl ih thlingthlak a hlawh ringring. Mette khal thuthang palaipawl thawn rualremte'n a um. A fapa Matthew cu zaran nun, zaran boruak pe ding in thuthang palaipawl a dil. Matthew ih zukpawl tarlang lo ding khal in zangfah a dil hai.

Khatlam ah, zatlangnun tuahtthatnak lam ah thatho zet in a tel. Zaran mipi ih hmuhdan ttawmpi in mi ttawnttai pawl a bawm ruangah Norway mipi ih ngainatnak a ngah lohli. Norway mithiampawl in Mette cu, "Felfai le kimcang zet in Norway cozah ih pek mi ttuanvo a ttuan hlawhtling," tiah an sim.

Innsang nun lam khal ah amai' sinak dungkhar pawl, a rak tonteh mi thil pawl ruangah Siangpahrang fapa Haakon ih thu hlir ngai ding ah a ruat aw cuang lo. Ziangkim ah amai' duhdan in tluangtlam le zaran zet in a nung. Amai' hmuhdan in a um. Hivek ih a nundan tluangtlamnak hi, nundan tluangtlamte a duhtu Siangpahrang fapa Haakon hipnehtu khal a si hmang ding.

2004 January 1 ah Siangpahrang fapa Haakon ih fa hmaisabik a si mi naunau a hring. 2005 December 3 ah fapa pakhat a hring lala ih, Siangpahrang sungkua hrangah lungawinak a thlenter ngah thei.

Mette hi ritte ihsin Canary vate mawi zet ih hung thleng aw mi a si ko nan, uanthuanawknak nei lo in, a fim kelki mi tili vek in, tluangtlamte'n a nung. Felfai le zarante'n a tlangleng.

Mette hin a tontehnak hmang in Cinderella le Siangpahrang fapa ih thuanthu kha a nungter sal.

Mipipawl in Mette hi Diana Pahnihnak tiah an fak. Asinan anih hi Diana hnakin a van a ttha sawn. Mi dik thawi' an tonawk ruangah a si. A hlan ih a nun boruak siava pawl kha Siangpahrang fapa in a ngaihsak lo vek in, amah khal in mipipawl hnenah, "Siangpahrang fapa in a hril sual lo thu, a tleu mawi zet mi crystal lungvar pakhat a si thu," a tak in a langter thei ruangah a si.

Ngantu: Jin Wei (2010 ih suah mi Readers mekazin nambat pahranak ih ta)
Laknak: Nine Nine Sanay ih leh mi Kawl ttong ihsin Chin ttong ih leh sawng mi a si.



No comments: