2016 : Pasal Hawl Kum?
Ni-thuah Kum (Leap Year) ih February 29 ah a suak mi pawl hin suahcam an neih mal cuang vek in, hivek kum hi nunau in mipa hnenah neihawk a dil thiang kum timi zumnak khal a rak um. February 29 ih suak pawl hi "Leapling" asilole "Leaper" tiah an ko.
Gilbert le Sullivan ih hnihsuak opera "The Pirates of Penzance" (Panzance ih Tipi-suamhmang pawl; 1879) ah suamhmang si ding ih lut thar Frederic cun a kum 21-nak suahcam kim tiang in suamhmang ttuan ding ih siatcamnak a tuahawk thu a theisuak aw. Frederic cu February 29 ih suak a si ruangah a suahcam kum 21 a kim cun a kum taktak cu kum 84 a si ding.
America Dingkhawmram ahcun February 29 hi "Sadie Hawkins Day" tiah an ko. Sadie Hawkins cu "Li'l Abner" thuanthu sungih cangtunu a si ih, lamnak puai a tuah mi ah fala pawl in mipa pawl sawm ding ih tawlreltu a si.
Ireland le Britain ahcun Ni-thuah Kum lawng ahhin nunau pawl in mipa pawl hnenah duhthu sim a thiang timi cindan hlun a rak um. Himi rak tuah thoktu hi AD zabi panga lai ih Mithiang Patrick le Mithiang Brigid (nunau) an si an zum. Mithiang Brigid in annih nunau pawl in mipa ih neihawk a ra dil ding an rak hngak cuahco cu a ngaihlozia Mithiang Patrick hnenah nasa zet in a sim. Cutikah Mithiang Patrick in Ni-thuah Kum (Leap Year) ahcun nunau pawl in mipa pawl hnenah neihawk dil a ngah ve tiah thupek a suah. Himi cindan hi Irish phungki pawl in Scotland ram ah an an rak keng. Asinan himi cindan hi zabi 19 lawng ihsin run hman a si ruangah rinhlelh cu a kai deuh.
1288 kum ah Scotland Siangpahrangnu Margaret in Ni-thuah Kum ih nunau in neihawk a dil mi cu mipa in a rak el asile cawh kuan si ding in dan pakhat a suah timi thuhla khal a um. Cawhkuan ding mi cu savun kuthruh kop khat, rose pangpar pakhat, British paisa fang khat, le vei khat hnam tivek pakhatkhat a si. Khatlam ah 1288 kum ahcun Siangpahrangnu Margaret hi Norway ram ah a um ih amah khal um nga lawng a si lai ding thu hminsinbu pawl ihsin theih a si.
Neihawk rak duh lo tu mipa in kuthruh kop khat le puu hnipuan (silk dress) pek ding timi khal hi Mithiang Patrick le Mithiang Brigid ih thuhla ihsin a ra tiah an zum. Mithiang Brigid in Mithiang Patrick ih hmai ah khuk bil in neihawk a dil nan Mithiang Patrick in a rak lungkim lo – a hnattuan ah a buai tuk a si hmang. Asinan a biang ah vei khat a hnam ih puu-pat korfual pakhat a pe ti a si.
Himi khal hi rinhlelh a kai deuh ve. Ziangahtile Mithiang Brigid hi Mithiang Patrick a thih kum, 461 AD hman ah kum kua lole kum hra lawng a si lai ding. Asinan Mithiang Patrick hi 493 AD ih thi a si ti'n na zum asile, thil cang thei a si ko.
Nei aw ding ih a diltu nunau cun ar thisen rong petticoat (scarlet petticoat) a hruh a ttul ti a si.
Finland ram ahcun February 29 ah mipa in nunau a rak hnong asile skirt tuahnak ding puanthan a leih a ttul.
Greece ram ahcun Ni-thuah Kum ih neihawk hi vanduainak a si an ti. Curuangah neihawk tumtu kop nga ah kop khat cun Ni-thuah Kum hi an hrial.
Europe ram pawl ih mi phun-u lak ahcun, Ni-thuah Kum ah, mipa in nunau a rak hnong asile kuthruh kop 12 a leih a ttul. Kuthruh hi neihawknak zunghruk a bun le bun lo theihtheih lo ding ih huptu ding a si.
February 29 hi rampi dan tivek ah a um lo mi a si ttheu. Curuangah cindan pangai a si mi, mipa in nei aw ding ih nunau va dil, linglet in nunau in mipa va dilnak hrang khal ah a theih ti ih ruattu an um.
Sirhsan: "2016 is a Leap Year – that means women can ask men to marry them" by James O'Shea & Wikipedia.
18 February, 2016
2016: Pasal Hawl Kum?
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment