25 November, 2015

Caw Rawlkuang sungih Naute Pahnih


Caw Rawlkuang sungih Naute Pahnih


1994 kum ah Russian Fimthiamnak Department in senpi tlawnginn pawl ah bible ih zirhnak vek a si mi nuncan ziaza le lungput thuhla pawl va zirh ding ih a sawmnak cu Amerikan miphun pahnih in an cohlang. Amerikan pahnih cu thawnginn, hnattuannak hmun pawl, meiphalbu, palik zung pawl le hngakttah-inn tumpi pakhat ih zirh ding ah an ko. Hnon le hmuhsuam dekcok tuartu nauhak 100 hrawng cu cozah ih zohkhen ding in hngaktthah-inn ah an um. Amerikan pahnih cun an hmuhton mi cu anmai' ttongkam in hitin an sim:

1994 kum ih awllen camher (holiday season) a ra nai tikah, hngahtthah pawl cu Christmas thuanthu sim ding in kan timtuah. Himi ttum hi Christmas thuanthu an theih hmaisabiknak ding a si (Communist ram a si mi Soviet Dingkhawmram cu 1990 kum ah a kuaidarh. Communist san ahcun sakhaw thuhla hi kharhkhap a rak si). Mary le Joseph Bethlehem ih an thlen thu kan sim. Khualbuk ih pindan an co lo ruangah ran-inn ah an feh thu, cutawk ah naute Jesuh a suak ih caw rawlkuang sungah an ret thu kan sim. Thuanthu kan sim lai ahcun nauhak pawl le hngaktthah-inn ih hnattuantu pawl cun mangbang le lunglut zet in an ngai. Mi tthenkhat cu an tohkham zim ah to in ttongfang tinkim rak kaihngah an tum. 

Thuanthu kan sim ttheh in nauhak pawl cu caw rawlkuang lem tuahnak ding ah cahnah khoh fatakte pathum cio kan pe. Cumi thluh ah cahnah aire kan tan mi, kil li nei cahnah fatakte pakhat cio kan pe sal. Cahnah aire hi Amerika ihsi ka rak ken mi a si. Cumi khawpi sung ahcun cahnah rong lei ding a um lo. Nauhak pawl cun kan sim dan vek thlun in cahnah cu an thlek ih, cahnah tlek pawl cu cangpawl aiawh ah caw rawlkuang lem sungah khimkhuahte'n an ret. Naute ih sin mi puan aiawh ah kil li nei puan them fatakte kan hmang (Cui' puan faktakte pawl cu Amerikan nunau pakhat in a tlek ruangih a tanta mi zan ihpit hnipuan kan thlek mi an si). Naute lem hrangah Amerika ihsi kan rak ken mi savun sawl kan tan.

Bom an ttul maw ti zoh phah in an lakih ka veivah lai ahcun nauhak pawl cu caw rawlkuang tuah ah an buai zet. Misha timi nauhak pa te ih tonak ka thlen hlan ahcun thil cu a feh tluang thluh. Misha cu kum ruk mi hrawng a bang ih, anih cun a hnattuan a ttheh zo. Misha ih tuah mi caw rawlkuang ka vun zoh tikah, naute pakhat si lo in, pahnih ka hmu ih ka mang a bang. 

Zamrangte'n ttong lettu ka ko ih caw rawlkuang sungih naute pahnih an umnak san ka sutter. Misha cun a kut pahnih cu a awm ih kawkalhter phah in a ttheh zo mi caw rawlkuang lem cu a zoh ih, kan sim mi thuanthu cu a rel sawng sal. Christmas thuhla vei khat lawng a thei dahtu nauhak pakhat dinhmun ahcun a rel sal mi cu a dik tawk zet. Mary in caw rawlkuang sungih naute a hlum tiang cu kan sim mi vekin a rel. Cumi thluh ah amahte'n lamzin dang a tuah bet.

Amah in thuanthu a cemter dan cu amai' ttongkam in hiti vek a si:

"Cun, Mary in caw rawlkuang sungih naute Jesuh a hlum tikah, Jesuh cun i hun zoh ih umnak ding hmun na nei maw tiah i hun sut. Kei cun nunu le papa ka nei lo ih, curuangah umnak ding khal ka nei lo ka ti. Cutikah Jesuh in Amai' hnenih ka um thei thu i sim. Asinan a hnenih ka um thei lo ding thu ka sim sal. Ziangahtile mi hmuahhmuah in laksawng an pe nan, kei cun pek ding ka nei lo ka ti. Asinan Jesuh thawn um tlang ding ka duh tuk ruangah, ka neih mi lak ihsin laksawng ih hman theih ding mi ziang a si pei tiah ka ruat rero. A khua ka hlumter thei ahcun, cumi tla cu laksawng ttha a si ding tiah ka ruat. Curuangah, "Na khua ka hlumter asile, cumi cu laksawng ttha a tling pei maw?" tiah ka sut. Cutikah Jesuh in, "Ka khua i hlumter ahcun, cumi cu ka ngah dah mi laksawng hmuahhmuah lakih tthabik a si ding," i ti. Curuangah caw rawlkuang sungah ka vung lut ve ih, Jesuh cun i zoh phah in a hnenih kumkhua ka um lanta thei ding thu i sim."

Misha cun a thuanthu a rel ttheh tikah a mit cu mitthli in an khat ih a biang fatakte ah an luang rero. A kut thawn a hmai hup phah in cabuai ah a bok ih, a liang hnin thlohthlo ko in a ttap ciamco. Nu le pa nei lo farah hngakttah nauhak pa te in ziangtik hman ih amah tlansanlotu ding, amah dekcoklotu ding, kumkhua ih amah umpitu ding a hmusuak zo.

Amerikan mi pahnih in teh ziang an zir ngah? Na nun ah ziang kan nei timi si lo in, Zo kan nei timi kha a thupi mi taktak sawn a si ti an zir ngah. Kanmah in cencilhtu minung pawl parah lungawinak cang kan thiam a ttul ih, ttulhainak, nun, duhdawtnak, cencilhawknak pawl tlasam lo ding ih thlawsuahnak in petu Pathian parah le, kan khua in hlumter ih in humhim camcintu Jesuh Khrih ih tlaitluan duhdawtnak parah lungawinak cang kan thiam a ttul a si.

#Ngantu Theih Lo ih "Two Babies in A Manger."

No comments: