24 May, 2014

Gulliver ih Khualtlawnnak pawl II



Gulliver ih Khualtlawnnnak pawl


Bung II

Lilliput Khawlipi Mildendo ih In Hruaithlendan






Ka itthat sungah thingthiam (carpenter) le engineer zanga lai in ka taksa tlem tawk ding leeng pi pakhat an sak ciamco. Sai pahnih thiar thei ding khop ih hngetkhoh, thing thawi’ tuah mi leeng tivek na suangtuah dah kel maw? Cuvek tuah ding cu kan hrang ahcun thil harsa zet asinan himi Lilliputian mi pingkirh te pawl cun thazang hi zat seng cun an tuah thei. An lakih mi tthenkhat cu engineer thiam zet an si ruangah ka ihthah hlan hman ah Lilliput ram ih leeng tumbik cu an sak ttheh man zikte. Cui lengpi cu a saulam pii 7, a vang pii 4 a kau ih, leengke 22 bunmi a si.

Ka ihthah lai ah leeng pi cu ka kiang ih an rak dirh hnu ah, an ram ih mipa cakbik 900 in hridai thawn leng parah in dir kai. Cuihnu ah zungpibok pali hrawng a sang mi rang 1,500 pawl in leeng cu an dir ih, an khawlipi Mildendo ah in fehpi.

Hitivek in ka kiangkap ih thawmvang celcel in an cangvaih rero lai ah kei cu ka rak itthat. Kan fehsuah hnu tawkfang hrawng lawng ah a hnuailam ih thil umtudan ruangah ka hung tthang.

Tleirawl pakhat maw pahnih simaw in ka ihthah lai ah ziangvek hmelhmang ha ka put ti hmuh an caktuk ruangah leng par ah hung kai in in hung zoh. An ngampa nasa ih, pakhat in ziangvekin ha ka um ding ti theih duh in ka hnar sung cu a fei zim in a run dawt. Cumi ruangah ka hnar a za ih nasate’n ka hahthiau tikah tleirawl pawl cu ralttha le hlawhtling ti aw zetin an tlan sal.

Cutin ni hnih sung lai kan feh vivo. Zan a rung si ih kan cawlh tik khal ah tlansuah ka tum pang ih thal thawi’ in saitu ding in ka sir khatlam khatlam ah tiar aw cia ringring ralkap 500 veve in in kil. Asinan tharum thawh a ttulnak san khal ka thei lo ih, Mildendo khawlipi kan kotsuah kan thlen tiang cangkhai lo in leeng par ahcun ka zau men.

Ka va thlen thu cu a darh lohli mai ih khaw sung minung a tum a sen in ‘Tlang-Minung’ tiih in kawh mi keimah zoh dingah an ra poksuak hai. A hmaisabik ah an Siangpahrang cu a innsang le a hnen-um hmuahhmuah thawn an ra. Asinan him zet ih ttawnhrem ka si hlan ahcun ka kiangnai ih feh lo ding in thuron petu pawl in siangpahrang cu an kham.

Ka hrangah inn cu ruahman cia a rak si. Cui inn cu biakinn hlun pakhat a si ih, an khawlipi sung ahcun inn tumbik a si. Asinan kei cu khukbil ke li nei ih lut in ka it-zau thei fangfang. Phar pawl cu an sah zetih, sangkate pahnih a um. Cui sangkate ahcun siangpahrang ih hnattuantu pawl cun thir hri 90 lenglo an ra ttawn. Ka ke cu tawhkol 36 thawn an kalh hnu ah cui thirhri thawn an ttawn tar. A zate’n an felfai thluh maw ti an zohfel hnu ah leeng par ih in ttawntarhnak hri pawl cu an tan cat. Mipi pawl in mangbang au-aw suah phah ih in zoh vialvial lai ah, kei khal nuamtete’n ka hung ding thei ih ka kiangkap cu ka zoh kual.

Cutawk hmun hnakih hmunram mawi ka hmu dah hrih lo. Cui ram cu sangvut le hanghnah hangrah hmuandum pawl hramhring mual in a kulh mi pangpar hmuan vek a si. Pangpar ihkhun vek a si mai. An lamzin pawl cu hmuandum sungih zinte hnakin an kau lo ih, thingkung sangbik pawl khal pii sarih fang an si hai.  Ka kehram ahcun nauhak lehnak thuanthucawn donsang pakhat parih suai mi suaizuk mawi zet pakhat vekin Mildendo khawlipi cu a um. Mi pingkirh hmelttha thawng tam zet cu ka kiangah ding in in zoh miarmiar. An zate’n zungpibok paruk hnakin an niam sawn ih an ramsa pawl cu an fate sinsin. An rang le caw pawl cu zungpibok pali lawng an sang ih, tuu pawl cu zungpibok pakhat lawng an sang. Arpi le rampai pawl cu rong hnih mi thothe thawn an bang aw zet.

Siangpahrang le a innsang pawl cun ka kiangnai ih dawlsang pakhat par ihsin in cuan. Siangpahrang cun naitei’ zoh i duh ruangah a ra ttum. A hmaisa ahcun rang to in a ra. Asinan rang cun i ttih ruangah a tal ih siangpahrang hman rang par ihsin a tla lo fangfang. A netnak ah siangpahrang cu rang par ihsin a ttum ih, ka kiangnai hmun ralhim ihsin i cuan kual vivo.

A hrangih lunglutza ka si vekin anih khal ka hrangah lunglutza zet a si ve ruangah amah hmufiang thei ding in ka vung it. Amah hmufiang thei ding in ka hmai cu amah thawn ttangphel thum can ih hla ah ka ret.  Siangpahrang cu a ram mipi pawl hnakin zungpibok hrek tluk a sang sawn ih a hmel khal a khohkhah in a picang zet.  A taksa khal zoh a co zet, a fehdan khal dingh tthohttho in a mawihnai zet ih siangpahrang cetcangdan a langfiang zet.

A hruh mi thuamhnaw cu a tluangtlam zet, asinan a lukhum cu sui hlir ih tuah mi a si ih lungmankhung pawl le vate hmul pawl thawi’ ceimawi mi a si.  Ka talsuah thei pang ih kilhimawknak ah ti’n a ken mi nam cu zungpibok pathum zikte a sau ih, sui le lungmankhung pawl thawi’ ceimawi mi a si.

Kan zohfiangawk rero lai ahcun Siangpahrang cun vei tam zet in bia ih kei khal in ka besawn ve, asinan zo veve hman kan ttong kan theithiam aw lo. Puithiam pawl le danthiam pawl khal in biakpawh thei in tum rero. Kei khal in ka thiam mi ttong hmuahhmuah hmang in ka sang ve hai nan theihthiam mi zianghman an nei cuang lo.

Nazi tam zet a rei hnu ah Siangpahrang le a hnen-um pawl cu an tlung. Kei cu kiltu hngetkhoh zet thawn in tanta.  Keimah lawng ka tan tikah khaw sung mipi lakih tthenkhat mi mawlmang pawl cun hridai thawi’ in ttawn ruangah keimahte ka hum aw thei lo ah ruat in, conkiang thawn in sai. Asinan in kiltu pawl lakih hotu cun cui’ thilthleng cu a kilveng lohli ih an lakih hruaitu paruk pawl khal a kaih hai. Cawh-hremnak ah ti’n a ttawnhrem hai ih ka hnenah in pek.  Mi burpi in thinphang zet ih in zoh vialvial la iah an zate’n ka vawrhlam kut in ka tthuam hai ih panga cu ka khawt-kawr zal sungah ka sanh hai. Cuihnu ah a paruknak cu a nung cing ih ei tum si-awmtak in mithmai ttihnungza thawn ka zoh. Zangfakza cui’ minung pingkirh te cu ttih le thinphang in a au rero. Ka zal sungih namte ka hun phorh cin cun in kiltu lakih hotu hman in a zangfak hai. Asinan ka thlah sal lohli hai. Amah ttawnhremnak hridai cu ka ticat sak hnu ah a duhnak hmun ih tlansuak thei ding in leilung parah dimte’n ka ret.

Midang panga pawl khal cutivek ih ka tuah cio hai tikah ralkap pawl le khawsung mipi pawl cun ka lainatnak parah an lung a hmui zet ti ka hmu. Cumi hnu cun zohman in ti nat in tum nawn lo.

No comments: