Gulliver ih Khualtlawnnak pawl III

Gulliver ih Khualtlawnnak pawl

Bung III

Lilliput Rammi pawl Rualpi ih Ka Tuahdan

Ka va thlen thu cu Lilliput ram hmun tin ih a than thluh tikah an ram ih hmun tin, tikulh kilkawr ih um pawl tiang in keimah zoh duh ah mi tampi an ra pok suak hai.  An khua pawl cu minung um nawn lo deuhthaw in an tan thluh ih, vei khat bak zoh sian a si lo ti’n siangpahrang in thupek suah lo phei sehla cun an loram pawl khal ramh thluh ko in an ngaihthah hial ding. Cui caan ah siangpahrang khal in ziangtivek ih tawlrel ka si ding ti a ruatcat thei hrih lo. Siangpahrang thuron petu tampi cun nungdam ih in ret cu ttihnungza a si tiah ruahnak an pe.

Cu pawl cun ka luat pang a si ahcun ka thazang cak zet thawn ram pumpuluk in ka siatsuah thluh ding tiah an sim. Ka luat thei lo hman ah ka hrangih a ttul zat ei-in timlamnak ah Lilliput ram cu a siatral thei ding an ti fawn. Cumi thuron petu pawl cun kei cu rilrawng ih ret men si maw, tur hnih mi conkiang thawi’ voi-le-khat ih thah lawlaw simaw in duh.

Ziangtizawng khal va si sehla, Siangpahrang cu ka lungput, ka nuncan nemnak le, a hleice in thawngtla paruk parih lainatnak ka langter mi ruangah a lung a awi zet. A netnak ahcun nungdam ih in ret ding in a ruatcat ih, Mildendo khawlipi kiang ih khua pawl in ka ei-in hrangah zinglam tinte’n naa 60, tuu 40, sangro le cawhnawi tam zet pawl in pe ding in thupek a suah. In fingkhawitu ding ah rawlsuan thiam 300 tel in tirhkah 600 a ret.  Ka thuamhnaw zun khat khal thil tthit thiam 300 in in tthitsak. Ka hrangih khawtkor pakhat tthi ding in ka taksa an tah theinak dingah thil tthit thiam pawl cun in tthilhtthuamter ih ka liang par ih kai ding in kailawn pakhat an don in an kai hnu ah, tah-hri cu hnuailam ah an vun thlak. Cutin, in tah khawsuak thei.

Thuanhnaw an tthit ttheh tikah puanthan fatakte za tampi komkhawm mi khi a si, ziangahtile Lilliput ram ih puanthan tumbik hman cu a saulam pii 3, a kauhlam zungpibok 3 lawng a si ruangah a si.

Ka rawl suangtu rawl suan thiam pawl cu ka inn kiang ah deute khawh in an um ve hai. Ka um a rem deuh hnu cun keimahte’n cabuai niamte pakhat le tohkham pakhat ka tuah ih cui cabuai par ahcun ka ei-in pawl cu an ra hung ttheu. Tirhkah 20 pawl cu cabuai parah ka ret so hai hnu ah a dang tirhkah 100 pawl in cabuai hnuai ihsin an rak hngak. Ei-in ret mi rawlkheng pawl le tidai bel pawl cu tikhur ihsi hridai thawi’ tidai kan dirhso vekin cabuai parah an dirso. An rawlkheng kheng khat cu ka bar khat fang a si ruangah rawl vei khat ei ah pakan 50-60 hrawng a cem ttheu. Siangpahrang in ka rawl ei zat a theih tikah ni khat cu a innsang zate hruai in zanriah in eipi ding in a ra poksuak. An tohkham pawl cu ka cabuai parah ka retsak hai ih anmah kiltu pawl khal an kimvel ah ka ret hai. Cuihnu ah an lungawi seh tiah an hmai ahcun ka tlintawk ih tam in rawl ka ei ciamco.

Midang hmuahhmuah cu an lung a awi zet. Asinan rampi sumpai kiltu cu a lung a awi ve lo. Sumkiltu cun ka ei mi ei-in ih man zat ruat si awmtak in mithmai thur nawn in i zoh. Cui ttum ihsin a ral ah ka cang ih lehhnu lam ah ziang a cang ti cu ka run tarlang vivo ding.

Siangpahrang ih zirhtu fim le thiambik paruk cu keimah Lilliput ttong zirh ding in thupek an si. Cutin a rei hlan ah an ttong cu ka ttong thei ih, keimah in biak mi khal ka theithiam thlang. Siangpahrang khal ca in zirhnak hmun ahcun a ra phahphah ih, a hmaisabik ih ka dil mi cu ka zalennak hrangah a si. Siangpahrang cun ngilnei zet in in sawn, asinan ka luat hlan ah Lilliput ram minung pakhat hman ka tuahmawh lo ding ti amah rori in a zumhnget ta a ttul tiah in simfiang.

A hmaisabik ah ka kor zalte pawl ih hriamhrei an um pang asile la ding ah a zungbawi pawl cekter ding in in dil. Kei khal in ka lung a kim ih ka zalte sungah ziang an um ti zoh thei hai ding in zungbawi pawl cu ka khai ih, ka zalte pakhat ihsin a dang pakhat ah ka tthawn vivo hai.

Ka meithal cu anmah ka ap hlan ah thli lakah vei khat ka kappuak ta tikah mi burpi lakih mi za tampi cu an ttih ih leilung parah an tlu. Cuihnu ah Siangpahrang cun ka meithal le nam cu laksak ding in thu a pe hai. Asinan ka neih mi thil dang pawl cu ka hnenah an tan ko. Zalennak ka ngahtheinak dingah le, Lilliput rammi pawl thawi’ nel-awknak ttha kan neihtheinak dingah a cang thei tawk in zaidam ka suah thlang. Vei hnih vei khat ahcun ka it-zau ih an lakih minung paruk cu ka kut parah ka lamter hai, cumi lai ah mipa nauhak pawl le nunnau nauhak pawl cu ka sam lakah tia-relh an rak relh rero hai. Nomhlimnak hrangih an hman mi lehpannak tthenkhat cu a danglam ngaingai.

‘Hri-rin par laam’ cu a lar zet ih, zungbawi ttuan dingih dilnak a thehluttu pawl cu sinak pek an si theinak dingah hivek lehpannak an thiamzia tuahhmuh ta a ttul. (Hri-rin par laam timi cu ban pahnih an phun ih, leilung ihsi sang nawn ah hridai pakhat an sih. Cuimi hridai parih laam a si. Himi in a hmuhsakmi cu himi cangantu Jonathan Swift ih san lai, England ram ah cozah zungbawi thupi an hril tikah fimvarnaklam tlinnak ruangih hril si lo in nomhlimnak lam men ih hril an si ttheu mi kha cangantu Jonathan Swift in a zokzet hai mi a si.)

Kei khal in siangpahrang hrangih timlam mi nomlimnak pakhat khal ka nei ve. Ka pavua cu tualrawn vekih pharh aw ding in thingkung pakua pawl ih zim ah ka ttawn. Cumi par ahcun ralkap bur fate le rang pawl an veivak thei ih, siangpahrang cu a hlimpi ngaingai. Asinan ni khat cu rang pakhat in a saih ruangah ka pavua cu a tlek ih kan nomhlimnak tuah mi cu kan cawlh phah.

A netnak ahcun Siangpahrang cun rualpi dinhmun ih ka ngaihsak pawlkomnak cu a zumhnget ttha thlang ih in thlah zalen ding in a ruatcat. A hmaisa ah keimah le Lilliput ram, kan pahnih karlak ah kaphnih lungkimca timlam ding in ruahman a si. Himi lungkimnak ah kei cu siannak tel lo ih Lilliput ram suahsan lo ding in le, ram sungih minung pawl tuahmawh pang lo ding in nasate’n ka ralring ding ti’n tiamkamnak ka tuah.  Mildendo khawlipi sung khal ah mipi pawl kha ka ra a si tiin ralrinak pe ta lo ih lut lo ding in, lamzin pi pawl kan in loram pawl lakih it-zau lo ding in siseh, an siannak dil ta lo in zovek Lilliput ram minung hman thlir (khai) lo ding khal in lungkimnak ka tuah. Cuihleiah, ram sungih a hlatnak hmun pawl ah siangpahrang hrangih a ca thupi pawl kuatsak ding in le, siangpahrang innpi saknak ding ih lungto ritpi pawl thlirnak ah hnattuantu pawl bawm ding khal in lungkimnak ka tuah fawn.

Cumi lungkimnak pawl ka tuah hnu ah in ttawnnak hri pawl an phelh ih zalennak in pe. Lilliputian mi pingkirh 2000 deuhthaw hrang a daih ding mi ei-in pawl cu ka hrangah nitin in kuat ih, khuitawk hmun khal ah lainat zet le khimkhuahte’n in fingkhawi hai.