24 May, 2014

Gulliver ih Khualtlawnnak pawl IV



Gulliver ih Khualtlawnnak pawl


Bung IV


Lilliput Ram ih Ral pawl Ka Nehsakdan





Lilliput ram cu nauhak lehnak vek a si mi khawpi pawl, loram pawl, le naute lem fate vek a si mi minung pawl thawn a mawi zet mi ram pakhat a si ko nan leitlun ih ram dangdang pawl vek thotho in harsatnak le retheihnak pawl a um ve thotho. Cumi thuhla pawl cu zalennak in pek hnu ih rualpi ka komnak ihsin ka thei tam sinsin. Ram sung ah Kedil Sang timi le Kedil Niam timi ramkhel party tumpi pahnih an um ih, cui party pahnih cu nasa zetin an hua aw tiah in sim. Tufang ahcun Kedil Niam party in ramkhel thuneihnak an co.

Siangpahrang khal in Kedil Niam party a duh ih a ngainatzia cu a bunmi kedam khal a ram sungih midang pawl ih kedam hnakin a niam sawn mi a bunnak thawn a langter. Asinan siangpahrang ro run luahtu ding in khatlam ah kedam kedil sang, khatlam ah kedil niam a bun ruangah Kedil Niam party cu an thin a har zet. Cuti ih a bun ruangah a feh tikah sang thul niam thul a si lawng si lo in, Kedil Sang party lam ah a milai pawl an um ve ding ti’n Cozah khal a thin a har. Siangpahrang a thih ih a ro run luahtu in Cozah Thuneitu mibur cu thleng danglam in amai’ lamttang a si mi Kedil Sang party minun gpawl kha zungbawi thupi dinhmun ah a ret hai pang pei maw tiah an khawruah a har.

Hitivek ram sung buaibai harsatnak a neih vekin, Lilliput ram cun ram lenglam ihsin run ramhtu ding buainak khal a nei fawn.Thu umdan cu a hnuailam vekin a si:  Lilliput tikulh thawi’ nai aw zet ah Blefuscu timi tikulh a um ve ih, cui’ tikulh ram khal cu Lilliput ram tluk ih tum in huham thazang a nei ve.

Lilliput rammi mi pingkirh pawl cun anmai’ tikulh ram le Blefuscu ram siar lo cu leitlun ah ram dang an um lo tiah an zum thluh.

Asinan cui ram pahnih cu rualpi an si lo ih, an do-awknak hman kum thum lai a rei zo. Himi ral a thawhnak san cu tui’ Lilliput Siangpahrang ih pupa pawl san ihsin a rak thok zo. Cumi san laiih Lilliput ram ah arti an ei zik tikah a tumnak lam (a tawlam) ihsi khuai thok ding timi dan an rak nei. Tui’ Siangpahrang ih pu cu cumi san lai ah nauhakte lawng a rak si lai ih, ni khat cu ei ding in arti cu tidan kel vekin a tawlam ihsi a khuai lai ah a mehtok a at ngah pang. Nauhakte ih pa, Siangpahrang cun a fapate cu a duhdawt tuk ruangah cuvekih cangsualnak um pang mi khal cu a thinhengtuk lawmam ih, cumi caan ihsi thok in zokhal in arti an ei tikah a zimlam (a fatetnak lam) ihsi khuai thok ding a si thu, a tawlam ihsi khuaitu cu hremnak nasa zet pek an si ding thu, daan a suah lohli. Cui daan cun Lilliput ram mipipawl cu an thin a hengter ngaingai. Ziangahtile mizapi cun an cin le dan um cia cu thleng danglam an duh lo.

Asinan Siangpahrang cun a suahmi daan cu thlun tengteng hai ding in thu a pe hai ih, a ai run awhtu Siangpahrangpawl khal in run thlun peh vivo in, tui’ ka ton mi Siangpahrang tiang in an run thlun vivo. Cumi daan a suah ni ihsin Lilliput ram ah ral vei ruk a tho, Siangpahrang pakhat in a nun a hloh ih, Siangpahrang dang pakhat cu a Siangpahrang lukhum (a lalnak) a hloh phah.

A rei hlan ah cui harsat buainak cu Blefuscu ram tiang a va thleng. Arti an khuai tikah a tumnaklam ihsi an khuai ruangah ‘Endian Tumpi Pawl’ tiih an kawhmi raltho pawl cu Blefuscu Siangpahrang in a rak bawm hai.  An do-awknak ruangah khatlam khatlam in nasa zet in an tuar. Asinan kei ka va thlen caan ahcun Lilliput cu Blefuscu hnakin a thazang a mal sawn ruangah anmah hnakih huham thazang a cak sawn mi Blefuscu long ralkap burpi in an ra do ding an phang zet.

Himi harsatnak cakkhai nasa zet a um lai ah Lilliput Siangpahrang cun thawng a thlakmi keimah cu in mangsuak.  Ka ruangpum tumnak le thazang  cahnak zoh in Siangpahrang hrangih huham thazang cak zet ttanrualpi pakhat ah ka cang thei ih, a ral pawl cu nasa zetin ka siatsuah thei hai ding tiah a zum hnget. Thungai ti ahcun kei khal in Siangpahrang hrangih hnattuan cu ka phur zawng a si ih, doral pawl lak ihsi a ram humhim ding ah nunnak thap khal ka huam thu cakuat pakhat ka kuat. Cuihnu ah Lilliput ram cu Blefuscu long ralkap in an ra donak ihsi humhim theidan ding ka ngaihtuah rero.

Blefuscu tikulh cu Lilliput ram ih Nisuah-Saklam zawn ah a um ih, an karlak dangtu tidai zawl cu pii ruk lawng a thuk. Lilliput ram ih tlangmualte pakhat dung ihsin tidai zawl cu  hei thlir tlangh in Blefuscu ram long-cawlhmun ih a um mi raldo-long pawl cu ka zingzoi. Nauhak lehnak menu vek a si mi  raldo long pawl le cuhnak ih a fate sawn mi longte pawl cu raldo man cia in an um. Kanmai lam ahcun humhimawknak ding long malte lawng a um. Nikhua a remcan vete’n in ra do ding. Lilliput ram ka runsuah duh ahcun ka cangvaih lohli a ttul ve.

Ka inn ah tlung in hridai saupi pakhat le ngasiau sawmnga ka tuah. Cumi pawl cu ka kor zalte sungih ka sanh hnu ah Blefuscu tikulh lam ah a rang theitawk in tidai cu ka hei leuh kai. An tikulh par ihsi zohman in in hmuh hlan ah long pawl umnak hmun cu ka va thleng. Ka va dodan cun ralpawl cu veilekhat ah a phawk tuk lawmam. Tidai sung ihsi ka lu ka hun suah vete’n ral pawl cu ttih le thlaphang in  long par ihsin an dawp thla ih leimual lam ah an leuh kai hai. Kei khal in zohman tuahmawh ka duh lo ruangah kaih ka tum hai lo. An raldo longte pwl ih zim ah ngasiau pakhat ciar ka thluah ih ka kenmi hridai thawn ka ttawn hai.

Ka hnattuan ka ttheh hlan ah ralpawl cu an ral a ttha sal man. An ralkap pawl cu tidai kap tiang rung ttum in ka hmai le kut pawl ah conkiang thawng tampi thawn in sai hai. A ngaingai ahcun an conkiang pawl cu zungtthim hnakin an tum lo, asinan a tamtuk ruangah le tthenkhat cu tur thnih mi an si ruangah a na zet. Asinan ka mit hum ding in mitkharh ka kharh sung caan malte lawng ka cawl ih, cuihnu cun hriamhma besia ngah phang nawn lo in ka hnattuan cu ka pehzom sal thei.

Long pawl cu ngasiau thawi’ hnget zet ih ka awktang hnu ah hridai thawn ka dir. Asinan khuimi long hman an cang lo. An zaten longhren thlakmi an si ruangah ka namte thawn an long hren-hri pawl ka satcat thluh ta hai. Cuihnu ih hridai ka hun dirh sal tikah raldo long pawl cu dawnkhamtu zianghman um lo in ka dung ah an ra tthawn vivo hai.

Long-cawlhhmun ihsi run cuantu Blefuscu ram minung pawl cun an raldo longpawl hmuahhmuah Lilliput ram lamih keimah thawi’ an liam hloh thluh an hmuh tikah an bei a dong ngaingai.

Thinling in sullam nei lo au-aw an suah rero lai ah kei cun tidai cu ka leuh vivo ih, longcawlhhmun ihsi mibur tam zet thawi’ in rak hngaktu Lilliput Siangpahrang hnenah himdamte’n ka va thleng. A hmaisa ahcun anmai lam ih long pawl an ra thlen nai vivo lawng an rak hmu. Ziangahtile ka hngawng tlunlam lawng tidai tlun ih a lang ruangah long pawl ka dir ti an hmu thei lo. An ralpawl in an ra do ding si hmang ti’n thin har zetih an rak um laiah hridai khatlam dir phah in tidai sung ihsin ka hung lang thutthi. Cuihnu ah ring zetin, “Lilliput Siangpahrang A Nunkhua Sau Seh!” tiah ka au.

Sunlawihnak nasa zet thawn in rak hmuak ih, Siangpahrang khal in a lungawizia langternak ah ‘Nardac’ timi sunlawihnak in pe cih. Cui’ sunlawihnak hminpi cu an ram ih sunlawihnak hminpi sangbik a si.

No comments: