18 May, 2014

Iran Calai Romual



Iran Calai Romual


Iran Calai Sanphung






Nisuahlam nunphung bulhram pakhat a dinsuahnak Indian nunphung cu hmun dangdang ih a darh vivo tikah Iran ram khal a thleng ve. Cuti ih Indian nunphung in a vehvai hrethro lai ahcun BC 326 ah Greek siangpahrang Alexander Ropi (BC 356 – 323) in Indian tipikap paltlangh in nitlak-saklam ram a nor vivo nak lamzin cu Iran ram a thleng ih, Iran ram paltlangh in a feh. Cumi ihsin Greek nunphung khal in Iran a luhcilh ve. Cui nunphun pahnih ih hram bunh in Iran nunphung hi a rung qhangso vivo.

Hlan san Iran qong cu khanlung tang sunh malte ihsin mallai cu kan hmeltheih ban. Cui hlan san qong ihsin zatlang misenpi hman mi Iran qong a rung suak. Cui a rung suak mi qong rak hmangtu hlan san minung pawl in Avesta Gatha thusamh an rak phuah. Cui qong cu Avesta qong ti tla’n an ko. Avesta qong hi hlan san Iran qong le Veda cabu ngannak Sanskrit qong rawi aw a si an ti (Hornstein, Percy & Brown – The Reader’s Companion to World Literature).

Avesta Gatha sung ih thuhla pawl khal Veda cabu sung ih thuhla thawn an thuhmun ko. Iran timi qongfang rori tla hi Arian ti thawn a nai aw zet. Iranian pawl cun Iran le Indian miphun pawl cu Airyana Vaejo timi Arian hmunram ih ra suak tlang an si tiah an zum (Vide E. W. F. Tomlin – Great Philosophers of the East).

Cuihnu ah Zarathustra ih phuansuah mi khawruahphung (philosophy) par ih qhum aw nunphung pakhat a rung suak. Zarathustra hi mi qhen in BC 6000 lai ah a rak um, a rak nung tiah an ti. Asinan sirhsan hnget ngaingai a um lo. Mitiam tampi cun BC 660 hrawng ah a suak an ti (Tomlin – kawhhmuh zo). Zarathustra hi Greek pawl in diktei’ sal lo in Zoroaster ti’n an ko. Cumi ruangah Zarathustra ih phungthluk khal Zoroaster ih phungthluk tiah an tarlang tam zet.

Zarathustra hin Ahura Mazda timi mifimpai’ hnen ihsin thutak a hmusuak. A nauhak lai ihsin khawsia le thlarau siava pawl ih hremnak phunphun a tong. Kum 30 a kim ah thinghram le hnawi-khal (cheese) lawng ei in thutak hmusuak ding in hramlak ah thla a cam. Thutak a hawl hmuh hnu, minung khua le ram ih a ra kir sal tikah khawse nunau qha lo in a rak thlem, a rak lem, a rak hrem. A netnak ah phei cun a kaa ihsin a pum sungah suan ti thlet luhsak tiang a tuar. Asinan huham cakbik neitu pathian a zumh hngettuk ruangah harsatnak hmuahhmuah a pahtlangh thei. Ahura Mazda in Zarathustra ih tuarfainak a hmuh tikah khawzing pathian pawl ih fimnak phunphun ngankhumh mi cabu a pe. Cui cabu cu Avesta qong ih ngan mi a si ih Zend-Avesta cabu tiah an ko (John D. Yohannan – A Treasury of Asian Literature). Zarathustra khal in a hmuhsuah mi khawruahphung cu karhzai ding in a zuam vivo. BC 521 ah Iran siangpahrang Darius I in Zarathustra phungthluk cu rampi phungthluk ah a phuang (E. W. F. Tomlin – kawhhmuh zo).

Zarathustra cun a tir ihsin tleunak le hringnun aiawhtu thutak pakhat, thim le thihnak aiawhtu thutak pakhat, an um. Cui thutak pahnih cun minung thlarau an cuh aw ih an do aw ringring a ti. Minung cun amai thlarau kha thianghlimter ding in thil qha le thil dik a tuah ih dingfelnak lamzin a thlun a qul. A thianghlim mi le a qha mi thutak cun a netnak ah nehnak a co ringring a si a ti (John Drinkwater – kawhhmuh zo). A pawnlang ih zoh ah meisa le ni bia an bang zet. Hmansehla tleu cu qhatnak, thil qha kawhhmuhtu ah hmang in, le thimnak cu siatnak, thil sia khihhmuhtu ah hmang in an zumhnak an langhter mi a rak si sawn.

BC 336 ah Alexander Ropi in Greek ram hmuahhmuah huikhawm in Greece rampi a dinh. Egypt, Syria, Iran, Mesopotemia, India tivek rampawl khal a do neh, a la thluh. Cutikah Iran ram ih hlan san zatlang nunphung khal a siat. Asinan an nunphung bulhram a si mi Zarathustra ih phungthluk cu a bulhram cop ih a hlohvailonak ding ah kilkhawi an zuam qenqo. AD 229 ah Sassanid Kumpiram (Empire) an dinh. Himi san ah Zarathustra ih phungthluk khal a rung parsuak sal. Hlan san Iran qong in Avesta qong timi qong hngeqek pakhat a sersuah vek in, himi caan ah Pahlavi qong timi a rung suak lala zo.

Pahlavi qong cu India thawi a kaihhnawihawk ruangah zatlang mipi hman mi Hindu qong thawn a nai aw (Will Durant – kawhhmuh zo). Zarathustra phungthluk a thluntu si fawn si ih Pahlavi qong a hmangtu cozah pawl in, Zarathustra ih phungthluk thuhla khal kha Pahlavi qong in an phuang, an ngan. Himi san ah Zend-Avesta cabu sirhsan in phungthluk thuhla pawl Pahlavi qong in an ngan. Cumi cu an remh qha vivo ih tuini tiang in santiluan thlun in a her danglam, a qhangso vivo lai.

Asinan siangpahrang Nushirvan (531 – 578) in Iran ram a uk tikah Pahlavi calai cu Greek le Sanskrit calai pawl thawn an engh aw lala. Himi lai ah Roman kumpi Justinian I ih palbehnak tuar thei lo tu Greek le Indian mi qhenkhat pawl cu Iran ah an ra tlan lut. Cu paw lak ah Greek le Indian mifim mithiam pawl tla an tel ih Iran siangpahrang in qhatei’ rak dongsong in an calai khal tha a rak pe hai (John D. Yohannan – kawhhmuh zo).

Islam Nunphung


Iran ram sanphung ah AD 650 – 850 karlak hi Arab pawl ih hliahkhuh san tiah an ti. Profet Mohammed cu Arabia tikulhpi, Tipi Sen nisuahlam ih Mecca khawpi ah AD 570 kum ah a suak. Kum 40 a kim tikah Allah pathian thupek thlun in Islam sakhua a dinh. AD 632 ih Mohammed a thih tikah Abu Bekr in, Pathian in Mohammed hnenih a phuansuah mi thuhla pawl kha Quran cabu ah a ngan. Mohammed ih phuansuah mi sakhaw thar cun Arab nunphung le calai a qhangsoter nasa. Tui qum ahcun Islam sakhua in iran a hliahkhuh dan lawng kan zoh hrih ding.


AD 603 – 643 sung ah Arab pawl in Iran le Syria ram an do neh. AD 661 – 750 sung ah Ommayad Caliphs siangpahrang hrin pawl in Damascus khawpi ihsin siangpahrang an quan. AD 750 – 850 tiang Abbasid Caliphs siangpahrang hrin pawl in Baggdad khawpi ihsin siangpahrang an quan ve. Himi sung ah Arab calai ih riim le thaang cu Iran calai ah maltete’n a lut cetco vivo. Arab sanphung ih hminthang langsar zet siangpahrang Haroun Al-Rashid (786 – 809) san a thlen tikah Arab le Iran calai cu cak mangkheng in an qhangso.

A tir ah Iran zatlang mipi ih hman mi qong cu Islam sakhua run kengluttu Arab qong in a run luahlan. Arab qong cu mithiam le mi thupi pawl ih hman mi qong ah an ruat ih, an ngaisang.

Tui san Iran qong hi Pahlavi qong ih rung suak a si ko nan Arab cafang thawi ngan mi a si. Lehhnu deuh ah Iran bezaipu pawl in Arab biazai kalhmang an cawng. Cumi ihsin Kasidah timi bezai sau le Ghazat timi bezai tawi kalhmang an rung suak. Ghazat bezai cu duhdawtnak thuhla phuahnak bezai a si (John D. Yohannan – kawhhmuh zo).

Haroun Al-Rashid san Iran calai ah catlang pali canghlawm (stanza) pakhat vivo ih phuah mi Rubaiyat bezai le catlang pahnih canghlawm pakhat kalhmang ih phuah mi Mathnawi bezai pawl an lar. Himi san ah thutluang menmen, qelh (rhyme) zeh tel mi thutluang, le awkhiah (rhythm) remh mi thutluang ti’n thutluang cit hum a rak um.

Arab nunphung hin AD 1,000 thlen hlan hman ah Iran ram ah bu a khuar hnget zo ti theih a si. Himi zabi ne lam ah Iran sanphung mithiam Tabari in Arab qong in Iran sanphung a rak ngan.

AD 850 – 1250 karlak hi Iran calai qhanghharhnak (renaissance) san a si. Himi san ih sanphung kan zoh asile AD 874 ihsin 999 sung ah Khorasani hrinhnam Samanid siangpahrang hrin pawl in Iran an uk. Cui siangpahrang hrin san cem zawng ah Afaghanistan siangpahrang hrin pawl le Gazana khawpi ihsi pok suak Mahmud Ropi (Mahmud the Great) siangpahrang pawl in uktu an quan. Neta lam, zabi 11 le 12 sung ah Seljuk Turks asilole Tartars miphun pawl in Iran an la. 1219 – 1227 sung ah Genghis Khan in Iran a do-ramh lala. 1255 – 1265 sung ahcun Iran cu siangpahrang Hulagu Khan kut hnuai ah a tlu lala. Hitivek ih siangpahrang dangdang an renh reo lai khal ah an nunphung le calai cu siatdarh lo te’n an kilhim thei ih, a qhangso rero vivo.

Zabi 10 sung ih an calai quansuahmi langsar zet cu siangpahrang pawl thuhla ngan mi Shanamah bezai sau pawl an si. A nganthoktu cu AD 975 ih thi, Dakiki timi pa a si. Asinan Firdausi (932 – 1020) ih Shanamah bezai hi a hmin a thang zet (John D. Yohannan – kawhhmuh zo). Firdausi ti hi cafung hmin a si. A hmin ngai cu Abul Kasim Mansur a si. Shanamah bezai thuhla hi England le Europe khawmualpi tiang ah a hmin a thang. Ziangahtile Firdausi ih Shanamah bezai sung ih Rustem le Sohrab tei’ pafa doawknak thuhla kha English bezaipu Matthew Arnold (1822 – 1888) in a leh ruangah a si.

An pafa thuanthu cu riahsiatza ngaingai a si. Rustem cu an ral Tartars pawl do in tluang tin a hrawn vivo nak ah siangpahrang fanu pakhat a tong ih an nei aw. Rustem ral do ih a vahsuah lai ah a nupi in Sohrab timi fapa duhum zet a rak nei. Asinan a nupi in fapa an neih thu a simthei lo. Himi sungah Rustem dotu Tartars pawl in an hrawhhrawl suah in Sohrab cu Tartars ralbawi an quanter. Cu lai ah Rustem cu Tartars pawl thawn doawk a qul ruangah a va do.


Sohrab cu Tartars pawl ih pacang qha, Rustem cu Tartars dotu pacang qha an si ruangah ral do mual ah an pafa an tawng aw. Pakhat le pakhat thifa-hnuk-cat ih an doawk lai ih Rustem ih thalaknak qongkam a theih tikah Sohrab cun a do mi cu a pa a si ti a theisuak. Cumi a theih ruangih malte sung a vung molhmeh sung ah a pai’ ralnam cun a fapa nunnak cu a laksak. Sohrab a thih zawng ah Rustem cun a fapa a si ti a run thei sal.

Arab pawl in Iran an lak, an do lai ah Iran thuanthu roling tam zet cu an pil hlo qheh. Cui thuanthu roling pawl cu Firdausi in a phorhsuak sal. Catlang pahnih hlawm khat vivo in, hlawm 60,000 a um mi Shanamah bezai a phuah. Iran san thar bezai khaipa tiah an ko. A phuah mi Shanamah hi Greekpawl ih rotling bezai Iliad hnak hman in a sau sawn (John. D. Yohannan – kawhhmuh zo).

Tartars (Mongol) pawl ruangih Asia khawmualpi a buai celcel lai ah Abu Said B. Ab’l Khayr, Baba Tahir le Omar Khayyam timi bezaipu pathum ih zuamnak ruangah Rubaiyat bezai cu vanlaikhilik ah a hung kaiso.

An pathum lakah Omar Khayyam hi a lar cuang. Khayyam timi cu thlamsaktu tican a si. Omar pa hi thlamsak ih pumcawm a si. Omar hi siarkopphung mithiam (mathematician) a si ih, Arab nithlasiarnak tuahremhtu khal a si. A phuah mi bezai pawl an lar hlan hman ah a kutsuak siarkopphung cabu pawl ruangah Europe khawmualpi huap in a hmin a thang zo. Bezaipu ropi pakhat dinhmunh ih European pawl in an retnak cu AD 1859 ah a bezai pawl English bezaipu Edward Fitzgerald (1809 – 1883) in a leh ihsin a si. Omar ih suah kum hi theihfiang a si lo. A thih kum cu AD 1122 a si.

Omar Khayyam ih bezai pawl hi European pawl in an ngainatnak sanh cu nelrawn khua le ram ih khuarel (nature) mawinak a pholangh tiam ruangah, le cui khuarel mawinak ah ciah aw in hringnun umtuzia don-ruat thiam ding ih a phorhsuak thiam ruangah a si. A bezai pawl siar tikah nelrawn ramcar lak thingkung umsunh hnuai ah zu bel pakhat, sangreu hlom khat, le bezaibu pakhat thawi a to mi bezai phuahtui’ hmel kha mitthlam ah a rung lang. Omar Khayyam cun khuarel mawinak timi cu a liam, a ziamral leh mai ding mi an si thu fiangte’n a thei. Curuangah mawinak ih manmual kha caan a um lai ih rak tel (co ngah) a duh. Cun, cui mawinak ih thawtnak tep phah in hringnun umzia hi ziang a si timi a ruat. ‘Khui in ka ra ih khui ah ka feh ding?” ti’n amah le amah a sut aw.

Hmansehla khuitawk sangka in ka lut ih khuitawk sangka in ka suak sal ding ti thei lo in a um. Curuangah caan a neih lai ah hringnun thawtnak kha kimtei’ teh ngah a duhnak a nasa sinsin. Himi hi leitlun minung pawl cakhiarnak khawvel ah, kol bat mi caw bang ih, an herawk rero thu thuh le zep nei lo ih pholanghnak a si. Cui thuhla a ruah tikah hringnun sullam ruat ngah in kilkip ihsin a phorhlang.

Omar Khayyam ih Rubaiyat bezai hi Europe khawmualpi lawng si lo in American khal ah a lar zet. Amah uartu pawl an umnak ram tampi ah Omar Khayyam Bezai Club tla an dinh hai. Lungmankhung phunphun thawn a phaw an cei mi Omar Khayyam ih bezaibu pakhat tla cu ₤ 1,000 man lai a si. Asinan cui cabu cu 1912 kum ah British company pakhat ih Titanic longpi, Atlantic tifinriat ih a pil ahkhan a tel cih ve pan lo maw (John D. Yohannan – kawhhmuh zo).


Zabi 9 ah Islam sakhaw sung ihsi rung pawtsuak Sufi timi pawl an suak. Sufi timi cu tuuhmul korfual tican a si. Sufi pawl cu thluakfimnak thuk zet thawi’ thutak hawltu pawl an si. Cu pawl lak ihsin bezaipu ci khat, Mystical Poets timi pawl an suak. Cui bezaipu pawl ih hohatu hmaisabik cu 1150 ih thi Sanai timi a si. Lehhnu ah thangqhatnak bezai pawl an rung lar. Asinan Sufi calai mithiam pawl ih huham cu a qhang sinsin.

Mongol San Hnulam


Iran ah Mongol siangpahrang Genghis Khan le Hulayu Khan pawl ih ralnehnak zar to in 1265 ihsin 1337 tiang Mongol siangpahrang an lal hai. Himi san ah Rumi (1207 – 1273), Sadi (1184 – 1292), le Hafiz (1320 – 1309) pawl an rung suak. Annih pawl hi Sufi bezaipu ropi pawl tiah an ti.

Rumi timi cu Roma timi qongfang ih ra suak mi qongfang a si. Bezaipu Rumi hi Roman pawl uk mi Turkey ram phel sung ih qhanglian a si ruangah Roma timi zulzui in Rumi hmin a putnak a si. Mathnawi le Divan bezai a phuah. Mathnawi bezai cu khawruahphung thuk zet le leitlun thil umtudan khunkhan zet ih buaipinak biazai phun a si. Divan bezai cu awnawi rim a nam deuh ih, a awthlung a mawi zet.

Mathnawi bezai pawl hi Muslim calai uartu mipi pawl in Iran miphun pawl ih Qur’an (Koran) cabu a si ti tiang in an cawisang. Mathnawi biazai ah Islam sakhua thawn a pehpar mi thuhla sungmuril pawl an um. Rel zo bang in Mawlana Jalaluddin Rumi, Sadi le Hafiz tei’ pathum hi Sufi Mystical Bezaipu pawl thawn an kaihhnawih aw. Curuangah Rumi ih Mathnawi bezai khal Sufi pawl in Sufi cathianghlim a si tiah an ti qheu. Cui bezai sung ahcun hlan thuanthu roling pawl, Qur’an sung ih thuanthu pawl, nuncan ziaza mawi zrihnak pawl le qongfim pawl an um. A cancan ah mi menmen pawl ih simh-rel mi thuanthu belcawng tete khal a tel (John. D. Yohannan – kawhhmuh zo). Curuangah khawruahnak thuk zetzet karalak ah hnihsuak bawl mi khal an um phahphah. Hnihsuak si vek si, thuk zet ih ruah ding mi thuhla pakhat in vun tarlang sehla.

Vei khat lai ah qongkalhmang mithiam (grammarian) pakhat cu longhlautu pakhat thawn long to in tiva an tan. Tiva an tan lai ahcun qongkalhmang mithiam cun longhlautu cu, “Qongkalhmang na thiam maw?” tiah a sut. Longhlautu in, “Ka thiam lo,” a ti tikah qongkalhmang mithiam cun, “Qongkalhmang thiam lo cu a nunnak hrek a sung a si,” tiah a ti.

Tiva laifang an thlen ah an long a let. Cutikah longhlautu in qongkalhmang mithiam cu, “Tileuh na thiam maw?” tiah a sut. Qongkalhmang mithiam cun, “Ka thiam lo,” a ti tikah longhlautu cun, “Tileuh thiam lo cu a nunnak zate’n a sung a si,” tiah a ti ve.

Cutin, qongkalhmang mithiam cu tidai haak in a thi.

Sadi cu Gulistan le Bostan timi bezai sau pahnih ngantu a si. Gulistan timi cu ‘Rose Pangpar Hmuan’ ticana  si. Gulistan bezai hi Sir Richard Burton in English ih a leh ruangah Bostan bezai hnak in theih a hlawh sawn ah a cang. Sadi hi kum za lenglo a dam ih khuazakip a fang fawn. India ihsin Africa khawmuali Lybia ram ih Tripoli khawpi tiang a thleng. Curuangah a theih-tonnak a kauz zet. Gulistan bezai hi AD 1651 ah Latin qong in an let zo ih French calaimi Voltaire in a ngaina zet ti a si. English ih leh mi Gulistan a rung suah tikah English calai mithiam pawl in Sadi cu Greek bezaipu ropi Homer le English thuanthucawn nganthiam Shakespeare pawl thawn dinhmun can aw ah an ret hial a si (John. D. Yohannan – kawhhmuh zo).

Sadi ih kutsuak ah mawihmang zet vek si, mei nei zetzet ih hringnun khawvel sisiaunak pawl a tel. Himi ruangah si hmang ding, Voltaire in a duhzetnak cu!! Ziangahtile amah Voltaire khal cuvek ih hringnun khawvel sisiau hmang a si ve ruangah a si. A hnuai ah hringnun khawvel a sisiau thiamzia pakhat in kan zoh pei.

Ni khat cu Khorasani siangpahrang in a liam zo mi kum 100 lai ih thi zo Sultan Mahmud siangpahrang cu a mang ah a hmu. Sultan Mahmud ih taksa ruangpum cu an qoih ziam thluh zo. Asinan a mit khatlam cu khawhrik khawhra zoh hrukhro phah in a him qha lai ti a hmu.

Khorasani siangpahrang khal cun mifim pawl kokhawm in a mang sullam a sutron hai. Cutikah Muslim mifim pakhat in, “Mahmud siangpahrang cu midang in amai ram an uk ti a hmuh ruangah a mitmen a nau (a tha a nau) a si,” tiah a sim.

Zabi 13 ah Iran uktu siangpahrang pawl cun Arabia tikulhpi hrut vivo in Iran ih a ra darhzai vivo mi le India tiang a darh vivo mi, Islam sakhua an thlun. Iran calai khal Islam nunphung sirhsan in a qhang vivo. Biazai lawng si lo in sanphung khal mithiam pawl in an luhcilh thlang. Rashidad-din (1247 – 1318) timi sanphung mithiam in thukimbu tluk ih famkim sanphung cabu pakhat a rak ngan (John D. Yohannan – kawhhmuh zo).

Hmansehla Hafiz ih bezai pawl cu an zangkhai zet. Omar Khayyam ih bezai vek in an nunhlimnak lam a pan deuh ti a si. Hafiz san ah Iran cu ram fatete ah an qek darh. Asinan Muzafari siangpahrang hrin Shah Shuja siangpahrang san ah Hafiz cu siangpahrang inn ih bezaipu ah an hmang. A bezai pawl cu awnmawi rim a nam mi Divan bezai an si ruangah siangpahrang le zatlang mipi pawl in an duh hai zet. Curuangah a thih tik khal ah a suahnak Shiraz khawpi ah qhate’n an vui. A thlan khal tuini tiang hmuh theih in a um lai.

Europe khawmualpi ah Hafiz ih bezai pawl in English bezaipu Byron, Moore le German bezaipu ropi Goethe pawl ih kutsuak ah sulhnu a nei ti a si. Hringnun khawvel cu ziangtik, khuitawk zawn khal ah a famkim thei thluh, a felfai thei thluh ti a um lo. Qulsamhnak, qulsamh mi a um ringring. Cuvek ih tlamtling lo leitlun kha um le nun cak um, duh um ding in bezaipu in a cei, a thuam. Harsatnak lak ih nomnak um mi kha phorhlang in mi a hnem. Hivek hringnun umzia a thailangh thiam ruangah European calai mithiam pawl in Hafiz hi an ngainat, an ngaisannak a si.

San Thar Iran


Sanphung lamtluan kan dungkhirh tikah Iran ram hi miphun dang pawl in an uk ton rero ti a lang. A hleice in Mongol miphun pawl tla cu zabi 15 thok lam tiang ‘tu nang, tu kei’ ti bang in Iran ram ah an lut, an suak. Asia khawmualpi laili ram pawl sanphung ih siangpahrang Tamerlane kan timi, Genghis Khan ih ci thlah Timur-i-lang (1391 – 1405) in Iran, Syria, India le Egypt ram pawl do neh in kumpiram a dinh. Cui kumpiram a kuai hnu ah Uzabet le Turkey miphun pawl in Iran ram an uk lala.

Hibang san lai khal ah Rumi, Sadi le Hafiz ih bezai pawl cu an lar zet lai. Sufi pawl ih mystic bezai huham sungah calai mithiam pawl an herkual rero. Himi lai ah Iran calai huham cu Turkey, India le an kiangkap miphun dang calai pawl ah a darh vivo. A hleice in Turkey calai ah Iran calai nehnang a tel tam nasa. Mongol siangpahrang pawl in India khal an uk thotho ruangah Indian siangpahrang inn sung calai khal Iran calai phenthlam ihsin a luat ve lo. Iran bezaipu pawl rori hmanh siangpahrang inn bezaipu an quan qheu hngehnge.

Mongol siangpahrang hrin san a cem hnu ah anmah Iranian siangpahrang pawl in lalnak an run co. Iran calai le thiamzung khal a qhangso vivo. Zabi 19 a thlen tikah Baha Ullah (1817 – 92) in Bahai sakhua a run dinh. Cutikah Bahai sakhaw thluntu pawl ih phuah mi bezai an rung suak. Cuihlei ah ramkhellam deusiahnak ca tla an rung suak.



1925 ah Pahlavi siangpahrang hrin an ding. Pahlavi siangpahrang hrin an din lai ihsin san man casut khawl pawl, thuthangca le mekazin pawl tla hlan deuh hnak in an qhang cak sinsin. Cuihlei ah rotling calai pawl tla an qong in an let. Ca lettu pawlkom khal an dinh. Ca thiam lo um lo ding in an forh aw. Cabu suah tha an pe. Siangpahrang pawl khal in calai qhansohnak an vei zet ti a si. Curuangah Iran calai cu san thar dawi santiluan thlunin a parsuak sal a si kan ti thei. (Pahlavi siangpahrang hrin pahnihnak cu Shah siangpahrang Mohamed Riza Pahlavi a si).

No comments: