Long Hnattuan Sindbad ih Khualtlawn Vei Khatnak

Arabian Zan 1001:

(15) Long Hnattuan Sindbad ih Khualtlawn Vei Khatnak

Ka nu le pai' hnen ihsin neih le siah khuimawcin ro ka co. Suakthuan lung aa lai ka si vekin ka neihsiah cu nuamtawlnak tinkim ah duhdah zet in ka rak hmang ciamco. Asinan keimah vekin mumal lo zet ih tawlrel ahcun neihunnak timi khal hi thla bun in an zuang hlo zutzo a si ti ka hmusuak. Tar hnu ih retheih hi thil duh um lo zet a si ti ka ruatsuak fawn. Curuangah a tang lai mi ka neihsiah pawl cu ziangtin a ttha thei bik in ka tawlrel ding ti ka ruat thok. Curuangah inn ih ka thilri hmuahhmuah cu senpi hmai ah lilam in ka zuar thluh. Cule, tipithuanthum ih sumdawng bur khat ka pehzom. Ka thilri cu tangphawlong ah ka san ih Balsora long cawlhhmun ihsin tangphawlong thawn kan poksuak.

Persian Tipi-kel kiang ihsin Nisuahlam Indies tikulh-hlawm kan pan. Kan kehlam ah Persia tipikap a um ih kan vorhlam ah Arabia Felix tipikap a um. A tir ahcun long ka ri ih ka buai zet. Asinan ka ttha sal lohli ih, cumi hnu cun long khal ka ri dah nawn lo.

Tikulh tampi ah kan cawl phah vivo ih kan thilri pawl zuar remcang mi kan zuar, thilri dang thawi thlengawk remcang mi kan thleng. Ni khat cu thli in kan tangphawlong a hran thutthi ih, hrampi hring tawi tete umnak hmun vek a si mi tikulh fatakte kiang ah kan thleng. Tikulh cu tidai tlun ah malte lawng a hung lang mi a si. Kan tangphawlong puanzar pawl kan bil ih, long hotu in leilung parih va cawl hahdam paihpaih feh siannak in pe. Kei khal a fehtu lakah ka tel ve. Tikulh parih mallai kan veivah hnu ah meisa kan muah ih to phah in kan ken mi rawl kan ei hai.

Asinan vei le khat ah kan umnak tikulh cu a hnin ciamco. Tangphawlong sungih a tangtatu pawl khal in kan nun a him theinak ding ah tangphawlong ih ra kai lohli ding in thinphang zetin in rak auh ciamco. Ziangahtile tikulh ih kan rak ruat mi cu a itthat mi whale nga tumpi ih zaang a rak si. Meisa kan muah mi in a zaang a sat ruangah a itthat lai a hung tthang mi a si. 

Tangphawlong nai biknak ih umtu pawl cu tangphawlong sungah an hlon lut aw hai. Midang cu tipithuanthum sungah an dawp. Asinan kei cu ka herhawiawk man hlan ah whale ngapi cu tifinriat sung thuk ah a lut thutthi. Meisa muahnak ding ih kan ken mi thingtan pawk in keimah lawng ka tang. Culai ah thli a hung hrang ih, tangphawlong sungih buai celcel long hnattuantu pawl cun long puanzar pawl an pharh ttualtto. Cutin, tangphawlong sungih um le tangphawlong tlang vawk mantu pawl thawn an feh liam. Zohman in in mangngaih lo ih, tisuar ih then rero ding ah in tanta. Cumi ni cu tisuar in khatlam khatlam ah i then kual rero. Zan a rung thlen cun nun beiseinak khal ka nei mumal nawn lo. Asinan tha cau le ttawnttai zet cing cun ka tthumawknak thingtan dingder cu ka pawk feufi. Zingkhua a rung vang ih, tikulh pakhat kap ah ka rak tang ti ka vun hmu cu ka lungawi van a ban. 

Tikulh kap cu kham hrap sang zet a si. Asinan vantthat thlak zet in thinghram tthenkhat an um phahphah. Thinghram pawl pawk vivo phah in tlunlam ah ka hung kaisuak thei nurno. A tlun ka hung thlen cun hrampi parah ka zau ih, ka thi maw nung ti khal thei lo'n van ih ni a thlen san lengleng tiang ka itthat. Ka hung tthangharh tikah ka ril a rawng zet. Asinan mallai ka hawl tikah ei theih hrampi tthenkhat ka hmu ih, tidai fim riahri zet tivate pakhat khal ka tong. Ka tha a hung thar sal ngah in tikulh cu verther vivo ding in ka pok.

Tawkfang ah hmun rawn kaupi pakhat umnak ka va thleng. Cutawk ahcun hrampi ei ding ih hren mi rang pakhat a um. Cumi rang ka zoh lai ah leilung hnuai ihsi ttong awn vek ka thei. Rei lo te ah pacang pakhat a hung lang ih, tikulh parah ziangtin ka thleng ti i sut.  Ka ton mi thil pawl ka sim ih, anih cu cumi tikulh ih Siangpahrang Mihrage ih rang khaltu pakhat a si thu ka thei ngah ve. Kum tinte'n hitawk hmun rawn ah an siangpahrang ih rang an ra khalh ttheu thu khal i sim. Cu thluh ah a rualpi pawl thawn an umkhawmnak puk sungah i hruai. In pek mi rawl ka ei thluh tikah, cumi ni ih ka thlen kherkher cu mi vanttha zet ka si thu in sim. Ziangahtile thaisun ah siangpahrang hnenah an tlung tum ih, anmai' bomnak tel lo cun cumi tikulh ih minung cennak hmun cu ka hawl hmuh thei lo lawlaw ding thu in sim.

A thaizing cu zingpitte'n kan pok. An khawlipi kan thlen tikah siangpahrang cun aipuang zet in i rak mikhual. Ka ton mi thuhla pawl ka sim thluh tikah tthatei' in zohkhen ding le ka ttulsam mi in pe hai ding ah a milai pawl cu thu a pe. Sumdawng ka si vekin sumdawng dang pawl ka verther vivo. A hleice in ram dang ihsi ratu sumdawng pawl ka ngaihven hai. Anmai hnen ihsin Baghdad ihsi ra mi thuthang theih ding, le Baghdad ih tlun theinak remcang hawl hmuh thei ka beisei. Ziangahtile an khawlipi cu tipithuanthum kap ah a um ih leitlun hmun tinkim ih tangphawlong pawl an ra tlawng ttheu.

Cutawk ih ka um lai ahcun theih hiar um zetzet tampi ka thei ngah. Ka hnen ih ratu hmuahhmuah huam zet ih ka rak biak ttheu ruangah, kan ram thuhla phunphun khal in sut ih ka sim hai.  Can remcang hngak ih ka um lai ahcun Cassel timi tikulh pakhat khal ka tong ngah. Cumi tikulh cu Siangpahrang Mihrage ih neih mi a si ih, Deggial timi khawsia a umnak a si tiah an zum. Long hnattuantu pawl in zan ah cumi tikulh ih khuang tum awn an theih ttheu thu khal in sim. Asinan dong za hnih lai a sau mi nga tthenkhat pawl ti bak lo cu himi ttum ih ka khualtlawnnak ah thilmak dang hmuh mi ka nei hran lo. Vantthat thlak zet in cumi nga pawl cun minung hi in ttih zet ih, tangphawlong par ihsin hrinhronak ih funghreu kan vuak men hman ah an tlan mai. Nga dang pawl cu dong khat hrawng lawng an sau ih, an lu cu sumbuh vek an si thung. 

Ni khat cu long cawlhhmun ah ka vung feh ih a cawl pekte mi tangphawlong pakhat ka hmu. Tangphawlong sungih thilri pawl an thiarthla rero ih, thilri neitu sumdawng pawl cu an thilri khawlnak inn ih thilri thiarter in an buai celcel. Ka va naih vivo tikah thilfun tthenkhat parah ka hmin an um ti ka hmu. Tthatei' ka zohfel hnu ah Balsora ihsi ka rak phurh mi thilri an si taktak ti ka hmu hai. Cumi thluh ah long hotupa khal ka hmu. Asinan ka thi ti ih a ruat hnget zo thu ka theih ngah tikah, ka zoh rero mi thilri pawl cu zo ih ta an si tiah ka sut.

Long hotu cun, "Ka tangphawlong hmangtu lakah Baghdad khawpi ih Sindbad timi sumdawng pakhat a rak tel ve dah. Ni khat ah, amah le ka phurh mi minung tampi cu tikulh pakhat ih kan ruat mi parah an ttum. Asinan tikulh si lo in tisuar lakah fen aw phah ih a itthat mi whale ngapi a rak si. Meisa an muah mi in a zaang a kang vete'n tipithuanthum thuk sungah a lut lohli. A parih rak umtu minung tampi an thi ih, cumi lakah mi vanduai Sindbad khal a tel ve. Himi thilri pawl hi amai ta an si. Asinan a innsang pawl ton can tla ka neih leh pangah, an hrangih hlawknak um thei ding in ka phurh cih lawlaw hai," tiah i sim.

Cutikah kei cun, "Long hotu, a thi zo ti ih na ruat mi Sindbad cu ka si ih, himi pawl hi ka thilri an si!" tiah ka sim. 

Ka ttong a theih tikah long hotu cun mangbang zet in, "Ka duh thu sia e! Leitlun hi ziang a cang thlang? Tui san ah mi tlaitluang hi hmuh ding an um nawn lo. Tidai sungih Sindbad a pil that lai hmutu ka si cing in, amah na si thu hngalhngawng zet in i sim ngam lai maw! Mi dingfel ah ka rak lo ruat nan, na ta a si lo mi ngah na duh ruangah thil dik lo rapthlak na tuah ngah a si hi," tiah i kawk.

Kei cun, "Thinsau suah awla, ka thuhla hi i rak ngai hram aw," tiah ka dil.

Cutikah anih khal in, "Rel aw, ngunngaihte'n ka ngai ding," i ti ve.

Curuangah ka luatsuah dan le vantthat thlak zet in siangpahrang ih rang khaltu pawl thawn kan tonawk thu, siangpahrang inn ah lainat zet ih in mikhual thu pawl ka sim. A rei hlan ah, a thinlung ka la thei vivo ti ka hmu mai. Cun, i thei laitu sumdawng dang tthenkhat an ra thleng ih, nungdam ih in hmuh ruangih an lung a awizia a hmuh bet tikah, Sindbad ka si ti a pom thu i sim ve.

Ka hngawng i kuah phah in, "Haratnak rapthlak lak ihsi na luatsuah ruangah Van cu thangtthat si ko seh. Na thilri thu ahcun, nangmah in co awla, na duhdan in tuah hai ko aw," i ti. Lungawithu ka sim ih, a lungput tlaitluang khal ka fak. Ka lungawi langternak ah ka thilfun tampi cu la ding in ka pe nan, zianghman a la duh lo.

Ka thilri lakih a ttha bik pawl lak ihsin Siangpahrang Mihrage pek ding laksawng pawl ka hril. Ka thilri hmuahhmuah ka sungral thluh ti lawng rak theitu Siangpahrang Mihrage cu a mang a bang zet lawk. Asinan mangbangza in ka thilri tampi ka ngah thei sal thu ka sim tikah, ka pek mi laksawng pawl cu a cohlang ih, anih khal in thil mankhung tampi i pe ve.

Cu thluh ah siangpahrang hnen ihsin ka fehsuak ih, ka thilri pawl thawn hri-vet kedam le thing rimhmui, puan-sii, hringrah rimhmui pawl, luangpar pawl, hnakphek le thiing pawl ka thleng hai. Ka pawhsuah lam ih ka to mi tangphawlong thotho to in innlam ah tluangte'n ka tlung. Balsora ka thlen tikah sui tangka thawng za khat hrawng ka hlep. Anmah ka hmuh thei sal ruangih ka lung a awi tluk thotho in, ka innsang khal in lungawite'n in rak hmuak ve. Leiram le sal pawl ka lei ih, lungawi aipuang ih cawl hahdam in, a liam cia can ih ka tuarnak pawl hngilh thei ding ih nomnak phunphun ka tuahnak ding ah inn ropi pakhat ka sak.

Cutawk a thlen tikah Sindbad cu a cawl lawk ih, awnmawi tum ding in awnmawi tumthiam pawl a fial. Cutin siimlam tiang in puai cu an hmang. Thilri thiartu Hindbad ih tlun can a kim tikah, Sindbad in sui tangka za khat a um mi paisabawm a pe ih, "Hindbad, himi la awla va tlung aw. Asinan thaisun ah ra sal awla ka ton mi thuhla dang pawl na thei bet ding," a ti.

Sindbad ih tirhsiannak cun Hindbad ih thinlung cu a neh zet. Inn a thlen khal ah a innsang in ttha zet in an rak hmuak ding ti cu na vun suangtuah thei ko ding. A nupi fanau pawl cun cuvek ih zohkhentu ttha a ton ruangah an vantthatnak arsi pawl hnenah lungawithu an sim.

A thaisun ah Hindbad cu a hnipuan ttha bik thawn a thuam aw ih, Sindbad ih inn ah a feh sal. Sindbad khal in lungawite'n a rak hmuak. Mikhual an thlen kim vete'n ruai an hil khawm lala ih, aipuang zet in reipi tiang puai an tuah rero hnu ah, Sindbad cun hitin a sim hai:

"Rual le tla, ka khualtlawn vei hnihnak thu ka lo sim lai ah tthate'n rak ngai ding ah ka lo dil hai. Ka khualtlawn vei khatnak hnak in mak nan ti sawn ding ti khal ka sim ngam."